Bill Gates: Najlepsza inwestycja, jaką kiedykolwiek dokonałem
16 styczeń 2019
“…gdybyśmy zainwestowali 10 miliardów dolarów w projekty energetyczne w krajach rozwijających się? W tym przypadku zwrot wyniósłby 150 miliardów dolarów. A w infrastrukturę? 170 miliardów dolarów. Jednak inwestując w światowe instytucje ds. zdrowia przekroczyliśmy wszystkie te zwroty: Te 10 miliardów dolarów, które włożyliśmy, żeby pomóc dostarczyć szczepionki, leki, moskitiery i inne towary do krajów rozwijających się, według szacunków wytworzyło 200 miliardów dolarów w korzyściach społecznych i gospodarczych.”
Technologie to biznes, który kończy się albo oszałamiającym sukcesem, albo kompletną klapą, ale w większości klapą. Zawsze zakładałem, że 10% moich inwestycji w technologie okaże się sukcesem — i to niesamowitym sukcesem. Po pozostałych 90% spodziewałem się porażki.
Zobacz na: Część 1: Jak Bill Gates zmonopolizował globalne zdrowie
Część 2: Plan Billa Gatesa na zaszczepienie całego świata
Część 3: Bill Gates i siatka kontroli populacji.
Część 4: Poznaj Billa Gatesa – Eugenika, Transhumanizm.
Wybrane fragmenty z przesłuchań Billa Gatesa [1998]
Kiedy przeszedłem od mojej pierwszej kariery w firmie Microsoft do drugiej kariery w filantropii, nie sądziłem, że mój wskaźnik sukcesu znacząco się zmieni. Teraz wkładałem pieniądze w nowe sposoby ograniczania ubóstwa i chorób. Odkrycie nowej szczepionki, myślałem, że będzie równie trudne, jak odkrycie kolejnego technologicznego “jednorożca”. (Okazało się, że ze szczepionkami jest trudniej.)
Jednak po 20 latach inwestowania w zdrowie jeden rodzaj inwestycji mnie zaskoczył — ponieważ, odwrotnie niż w przypadku inwestowania w nową szczepionkę albo w technologię, wskaźnik sukcesu jest bardzo wysoki. To jest to, co ludzie z branży zdrowia globalnego nazywają “finansowaniem i dostarczaniem.” Kilkadziesiąt lat temu takie inwestycje nie były pewniakami, ale dzisiaj prawie zawsze zwracają się z nawiązką.
USA – Zgony – 1900-1965
W walce z chorobą przełomowe momenty, takie jak odkrycie nowego leku, przyciągają dużą uwagę, i słusznie. Innowacje, takie jak penicylina i szczepionka przeciwko odrze, uratowały setki milionów istnień.
Autor patrzy na pracownika służby zdrowia, który szczepi dziecko, Dystrykt Awutu Senya, Ghana, Marzec 2013.
Jednak nie wystarczy po prostu opracować nowych bardzo skutecznych lekarstw. Muszą trafić z laboratorium do szpitali, klinik i domów, w których są potrzebne. Ta podróż nie odbywa się automatycznie. Kupowanie zaopatrzenia medycznego i dostarczanie tam, gdzie jest potrzebne, może wydawać się łatwe, nawet nudne, ale takie nie jest. Ratowanie życia w krajach rozwijających się często oznacza dostarczanie leków do oddalonych wiosek i stref wojennych.
Przez ostatnie dwadzieścia lat moja żona Melinda i ja wpłaciliśmy w sumie 10 miliardów dolarów organizacjom, które wykonują tę ambitną pracę, w tym trzem największym: Globalny Sojusz na rzecz Szczepionek i Szczepień (GAVI); Global Fund; oraz Globalna Inicjatywa na rzecz Zwalczania Polio [Global Polio Eradication Initiative]. Każda z nich odnosi ogromne sukcesy, ale większość ludzi nie zna ich nazw ani nie wie, czym się zajmują.
Krytyka wpływu fundacji Gatesów – dr Arata Kochi
Dobroczynny paradoks Billa Gatesa, daje bogatym (w tym samemu sobie) – Tim Schwab
Jeszcze mniej czuwa nad nimi, upewniając się, że mają pieniądze, których potrzebują, żeby wykonywać swoją pracę. Bez zwiększenia finansowania w ciągu kolejnych 18 miesięcy, każda z tych trzech instytucji będzie musiała znacząco zredukować swoje działania w zakresie walki z chorobami i utrzymania ludzkiego zdrowia. Nie należy pozwolić, żeby tak się stało. Te organizacje nie są błahe ani zbędne. W rzeczywistości są prawdopodobnie najlepszą inwestycją w historii naszej fundacji.
Dwie dekady temu społeczność międzynarodowa zaczęła zdawać sobie sprawę, że pomimo ogromnego postępu, jaki nastąpił w zdrowiu publicznym od II wojny światowej, ludzie w krajach rozwijających się wciąż umierają w niepokojącym tempie, głównie z powodu chorób, które łatwo można wyleczyć podstawowymi lekami. I tak rozpoczęła się fala tworzenia instytucji.
Niedożywienie jest przyczyną ponad połowy wszystkich zgonów dzieci
Zaczęło się w 2000 r. od Globalnego Sojuszu na rzecz Szczepionek i Szczepień (GAVI), którego misją był zakup szczepionek i pomoc krajom rozwijającym się w szczepieniu ich dzieci. Dwa lata później pojawił się Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria (Globalny Fundusz na rzecz Walki z AIDS, Gruźlicą i Malarią). Miał podobny cel: dostarczać lekarstwa do zwalczania tych trzech chorób, które były największymi zabójcami w krajach o niskim dochodzie.
Pracownik medyczny znakuje palec dziewczynki, stojącej między swoimi dwiema siostrami, żeby zaznaczyć, że została zaszczepiona przeciwko polio, Karachi, Pakistan, luty 2011.
Szczepionka polio spowodowała 47,500 przypadków paraliżu u hinduskich dzieci w 2011 roku
Setki dzieci w Pakistanie hospitalizowanych po podaniu szczepionki przeciw polio
Później była Global Polio Eradication Initiative (Globalna Inicjatywa na rzecz Eradykacji Polio), czyli GPEI. Pierwotnie była założona w 1988 r., kiedy pracownicy służby zdrowia odnotowali ponad 350.000 przypadków polio na całym świecie. Jednak w latach 2000 pozostało już tylko kilka tysięcy przypadków i wysiłki skoncentrowano na tym, żeby całkowicie wyeliminować tę chorobą z naszej planety.
Czy program eradykacji wirusa polio uwolni świat od porażenia dziecięcego? – Neenyah Ostrom
Świat posiada narzędzia do zwalczania chorób, które od długiego czasu nękają biedne kraje. Leki antyretrowirusowe do leczenia HIV istnieją od 30 lat, a Jonas Salk stworzył pierwszą szczepionkę przeciwko polio przed moimi narodzinami. Jednak jeszcze 20 lat temu wiele z tych terapii było drogich, a my nie mieliśmy odpowiedniej sieci, aby dostarczyć je do – i w pobliże — biednych krajów.
Nowe instytucje pomogły rozwiązać te problemy. Gromadząc środki od państw – darczyńców, takich jak USA, Wielka Brytani i inne, stworzyły efekt skali. Ceny wielu leków gwałtownie spadły. Przy współpracy z prawie 100 krajami, fundusze zbudowały ogromny łańcuch dostaw towarów: GAVI w zeszłym roku zaszczepiło 100 milionów dzieci; Global Fund rozdał 200 milionów moskitier zabezpieczonych środkami owadobójczymi, aby utrzymać z dala przenoszące malarię komary.
Wpływ na choroby był ogromny. Od założenia GAVI liczba zmarłych dzieci w wieku poniżej 5 lat w krajach o niskich i średnich dochodach spadła o około 40%. Jednocześnie przypadki polio prawie zniknęły. W zeszłym roku ich liczba na całym świecie wyniosła 31.
Postępy z HIV są chyba najbardziej zadziwiające, zwłaszcza jeżeli pamiętasz stan epidemii około roku 2000. Jedna z pierwszych okładek Newsweeka w nowym tysiącleciu głosiła“10 Milionów Sierot” i mówiła, że w subsaharyjskiej Afryce “AIDS tnie populację jak złowroga kosa.” Dwa lata później stworzono Global Fund. Cztery lata później liczba zgonów osiągnęła najwyższy poziom. Od tamtej pory spadła o więcej niż połowę.
Kiedy Melinda i ja zaczęliśmy inwestować w te fundusze w 2000 r., naszym celem było ratowanie życia i eliminowanie cierpienia, a dzięki tym środkom instytucje te przyniosły wyniki, jakie przekroczyły nasze najśmielsze marzenia. Ale były sukcesem również pod tym względem, pod jakim zwykle są inwestycje: Stworzyły wiele bogactwa, bo kiedy ludzie nie leżą chorzy w łóżku, mogą chodzić do pracy i szkoły.
GAVI pracuje nad dystrybucją szczepionki przeciwko pneumokokom, która chroni dzieci przed jedną z głównych przyczyn zapalenia płuc, w Kongo, jak widać na tym zdjęciu z lipca 2013.
Syzyfowa praca i szczepionki skoniugowane – Pneumokoki, Hib
Konkurencja międzygatunkowa – Dwoinka zapalenia płuc, Haemophilus influenzae i Gronkowiec złocisty
Najlepsza inwestycja, jaką kiedykolwiek dokonałem
Copenhagen Consensus Center to grono ekspertów [think tank], którzy wykorzystują zaawansowane algorytmy i najlepsze dostępne dane do porównywania alternatywnych strategii walki z ubóstwem. Ich narzędzia pozwoliły nam przetestować interesującą hipotezę: Przypuśćmy, że nasza fundacja nie zainwestowałaby w GAVI, Global Fund i GPEI, a zamiast tego zainwestowała te 10 miliardów dolarów na S&P 500, obiecując przekazać saldo krajom rozwijającym się 18 lat później. Na zeszły tydzień kraje te otrzymałyby około 12 miliardów dolarów, z uwzględnieniem inflacji, albo 17 miliardów dolarów, gdybyśmy uwzględnili czynnik reinwestowanych dywidend.
A co, gdybyśmy zainwestowali 10 miliardów dolarów w projekty energetyczne w krajach rozwijających się? W tym przypadku zwrot wyniósłby 150 miliardów dolarów. A w infrastrukturę? 170 miliardów dolarów. Jednak inwestując w światowe instytucje ds. zdrowia przekroczyliśmy wszystkie te zwroty: Te 10 miliardów dolarów, które włożyliśmy, żeby pomóc dostarczyć szczepionki, leki, moskitiery i inne towary do krajów rozwijających się, według szacunków wytworzyło 200 miliardów dolarów w korzyściach społecznych i gospodarczych.
Regularnie co trzy do pięciu lat, każda z tych trzech organizacji musi zebrać pieniądze od nowa. Przeważnie te tak zwane “środki uzupełniające” są rozkładane, ale nie tym razem. Ze względu na kalendarz GAVI, Global Fund i GPEI w ciągu kolejnych 18 miesięcy będą potrzebowały więcej pieniędzy. Lata 2019 i 2020 są najważniejsze w ostatnich czasach ze względu na finansowanie walki z chorobami, a pilne pytanie do darczyńców to: Czy nadal będziecie inwestować? Moja odpowiedź brzmi: Tak, zdecydowanie.
Jednak nie tylko z powodu wcześniejszych sukcesów. Żadna z tych instytucji nie opublikowała nieskazitelnej historii osiągnięć. Co daje mi pewność, że są zdolne do uczenia się, często od siebie nawzajem.
Na przykład, kiedy liczba przypadków polio spadła z setek tysięcy w latach 80. do tylko tysięcy na początku lat 2000., GPEI musiała zmienić sposób walki z chorobą. Namierzenie ostatnich kilku przypadków polio jest skomplikowane, ponieważ choroba jest wciąż endemiczna w jedynie kilku najtrudniej dostępnych miejscach na Ziemi, takich jak odległe zakątki Afganistanu i Pakistanu. A jednak GPEI udało się stworzyć system nadzoru, który pozwolił, aby laboratoria na całym świecie otrzymały próbki (polio rozprzestrzenia się poprzez fekalia) i badały ślady obecności choroby.
Poszczepienne polio w Wenezueli, Indiach, Omanie, Nigerii, USA i kampania strachu w polskich mediach.
Przypadek polio zgłoszony w Peszawarze w Pakistanie – Ikram Junaidi
Sabin vs. Salk – doustna vs. domięśniowa szczepionka przeciw polio
Obecnie Global Fund próbuje zastosować to, czego nauczył się zespół do spraw polio, w walce z malarią. Fundusz wprowadza w życie systemy nadzoru, które śledzą, jakie gatunki komarów przenoszą malarię i gdzie, tak aby mógł dostarczać moskitiery z odpowiednim rodzajem środka owadobójczego.
Polio w USA w kontekście środowiskowym – DDT i substancje podobne do DDT
Oczekuje się, że w ciągu kolejnych dwóch pokoleń walka z chorobami zawęży się, ale też wzmocni. Kraje rozwijające się, jako całość, stają się dużo zdrowsze, ale w zakątkach świata rodzi się więcej dzieci, które obserwują najmniejszą poprawę. Z pojawiającymi się nowymi chorobami, zmieniającymi się starymi oraz z rosnącymi populacjami, świat ma szczęście, że istnieją tak elastyczne instytucje.
Co znajduje się w amerykańskiej kowidowej ustawie stymulacyjnej? [2021]
We wrześniu 2017, kiedy moja żona Melinda i ja po raz ostatni pisaliśmy w The Journal, martwiliśmy się wnioskiem prezydenta Donalda Trumpa o obcięcie budżetu USA na pomoc zagraniczną o 30%. Na szczęście tak się nie stało, dzięki staraniom prawodawców z Wzgórza Kapitolu. Ale wciąż się martwimy. Podczas pierwszego posiedzenia gabinetu w 2019 r. prezydent znowu wziął na celownik pomoc zagraniczną, mówiąc do jej zwolenników “nawet nie wiemy, do kogo ona idzie” i oświadczając, że obcina fundusze.
3-letnia dziewczynka z Nigru przechodzi ostatnią rundę sezonowej chemoprewencji przeciwko malarii, okresowe podanie pełnej kuracji leku przeciwmalarycznego, październik 2017.
I to nie tylko prezydent Trump. Świat może teraz potrzebować instytucji takich jak GAVI, Global Fund i GPEI bardziej niż kiedykolwiek, ale angażuje się w ich działania mniej niż kiedykolwiek w ich historii.
10 miliardów dolarów, którymi wsparliśmy te instytucje, to mniej więcej tylko jedna dziesiąta tego, co włożyła w nie reszta świata. Przeważająca większość tych pieniędzy nie pochodzi od organizacji filantropijnych; pochodzi od rządów [czyli podatników, bo rząd nie ma swojej kasy].
Przez ostatnie 20 lat przekonywanie ustawodawców i przywódców, żeby inwestowali w te instytucje było ciężką, ale wykonalną pracą. Nawet podczas kryzysu finansowego w 2008 r. i związanej z nim recesji USA zwiększyły swoje wsparcie dla Global Fund. Świat jednak od tamtego czasu znacznie się zmienił.
Fala izolacjonizmu wciąż rozlewa się na wiele krajów demokratycznych Zachodu. W maju zbliżają się wybory do Parlamentu Europejskiego — władzy ustawodawczej Unii Europejskiej, i prawdopodobnie do Brukseli ruszy więcej skrajnie prawicowych polityków. W kwestii budżetu Wielkiej Brytanii na pomoc zagraniczną, nie wiadomo, jak to będzie ze względu na zamieszanie z powodu Brexitu. Nawet przywódcy skłonni do udzielania pomocy zagranicznej, tacy jak kanclerz Niemiec Angela Merkel i prezydent Francji Emmanuel Macron, są poddawani naciskom, żeby wydawać na ważniejsze sprawy bliżej własnego podwórka.
W takich okolicznościach, utrzymanie nawet niezmienionego finansowania dla tych najważniejszych instytucji, zajmujących się zdrowiem na świecie, będzie trudną walką. Jednak przy gwałtownym wzroście liczby ludności w najbardziej wymagających obszarach, potrzebujemy więcej niż zryczałtowanego finansowania. W zeszłym tygodniu zresztą, Global Fund oficjalnie poprosił swoich darczyńców o 14 miliardów dolarów na kolejne trzy lata, miliard dolarów więcej niż świat zadeklarował w poprzednich trzech latach.
Oczywiście, są i jasne strony. Kongres USA pozostał silnym zwolennikiem pomocy zagranicznej, nawet mimo tego, że prezydent ją skrytykował, a gwałtownie rozwijające się kraje, takie jak Indie i Chiny przechodzą od otrzymywania pomocy od światowych instytucji ds. zdrowia do udzielania jej. Jednak sytuacja finansowa jest niepewna.
Z rocznym budżetem na poziomie około 4 miliardów dolarów, Global Fund jest największą z tych instytucji, a przez ostatnie dwie dekady tylko pięć państw — Niemcy, Francja, Japonia, Wielka Brytania i USA — stanowiło ponad 65% jego finansowania. Te liczby różnią się nieco w przypadku GAVI i GPEI, ale ich historia jest dosyć podobna: Tylko garstka krajów przewodzi we wspieraniu ich.
Pod koniec lat 50. i na początku 60. Światowa Organizacja Zdrowia miała projekt pod nazwą Global Malaria Eradication Program (Globalny Program Zwalczania Malarii), który zdołał zlikwidować tę chorobę na terenach Europy, Ameryki Południowej i południowo-wschodniej Azji. Jednak ten program był prawie w całości finansowany przez USA, które w 1963 r. zdecydowały się wyłożyć pieniądze. Bez innych sponsorów projekt zwinięto, a choroba powróciła: Epidemie malarii uderzyły wszędzie, od Brazylii po Turcję. Prawdopodobnie dziś również zaobserwujemy podobne rezultaty, jeżeli nawet tylko kilka bogatych krajów obetnie budżet przeznaczony na pomoc.
Dekady danych i doświadczenia sugerują, że pieniądze są najważniejszą rzeczą w walce z chorobami. Tę korelację widać wyjątkowo wyraźnie między poziomem pomocy zagranicznej na rzecz zdrowia i spadającymi wskaźnikami zgonów z powodu niektórych najbardziej śmiertelnych chorób. Kiedy wpłaty rosną, liczba zgonów się zmniejsza. Świat musi teraz zdecydować, czy chce wciąż utrzymać ten nadzwyczajny trend.
Istnieją takie obszary globalnego zdrowia, w których dane są niejasne i nie wiemy, czy inwestycja się zwróci ani co się stanie, jeżeli nie zainwestujemy w ogóle. To nie jest taki przypadek. Instytucje takie jak GAVI, Global Fund i GPEI to najlepsze, co mamy i możemy być pewni, że łagodzą cierpienie i ratują życie. Są najlepszą inwestycją, Melindy i moją, na jaką zdecydowaliśmy się w ciągu ostatnich 20 lat i jedną z najlepszych inwestycji, jakich może dokonać świat w najbliższych latach.
Źródło: Bill Gates: The Best Investment I’ve Ever Made