Filipiny: Szczepionka przeciwko wirusowi dengi i wzmocnienie infekcji zależne od przeciwciał po szczepieniu

Filipiny: Szczepionka przeciwko wirusowi dengi i wzmocnienie infekcji zależne od przeciwciał po szczepieniu

17 grudzień 2017

Pierwsza obiecująca szczepionka przeciwko wirusowi dengi – choroby, która dotyka setki milionów ludzi na całym świecie – jest zagrożona po zawieszeniu jej stosowania przez Filipiny, w związku z powszechnymi obawami o jej bezpieczeństwo i rosnącą złością społeczną z powodu jej użycia na 830.000 uczniów.

Rząd Filipin rozpoczął dochodzenie w sprawie wprowadzenia programu szczepień przeprowadzonego przez francuskiego producenta farmaceutyków Sanofi, który został ostrzelany za zignorowanie wczesnych ostrzeżeń, że jego szczepionka może narazić ludzi na zwiększone ryzyko ciężkiej postaci choroby.

Nowo ujawnione dowody, potwierdzone niedawno przez przegląd danych z badań firmy Sanofi, wykazały, że w rzadkich przypadkach szczepionka przeciwko wirusowi dengi Dengvaxia może przynieść odwrotny skutek: jeśli osoby, które nigdy nie miały wirusa denga, zostaną zaszczepione, a później zarażą, szczepionka może wywołać znacznie cięższą postać choroby.

Szczepionka przeciw koronawirusowi i wzmocnienie odpowiedzi immunologicznej

Sytuacja stała się klęską public relations dla producenta farmaceutyków, który spędził dziesięciolecia na opracowywaniu szczepionki o nazwie Dengvaxia, pierwszej na świecie szczepionki przeciw wirusowi denga. Politycy na Filipinach domagają się informacji na temat kampanii reklamowej koncernu Sanofi i jego agresywnych działań mających na celu wpływ na rząd wbrew radom niektórych ekspertów, by zaszczepić milion dzieci.

Ta reakcja zaalarmowała naukowców, którzy obawiają się, że potknięcie się firmy Sanofi może podsycić nieufność wobec szczepionek na całym świecie. Szczepionka przeciwko wirusowi dengi firmy Sanofi jest zatwierdzona w 19 krajach i jest pierwszą szczepionką mającą zwalczać dengę, chorobę przenoszoną przez komary, która zaraża około 400 milionów ludzi na całym świecie. Każdego roku z powodu dengi 500.000 osób trafia do szpitala i zabija 25.000, głównie w Ameryce Łacińskiej i Azji Południowej.

Według Sanofi wskaźniki zakażeń na Filipinach mogą sięgać do 90 procent.

Wskaźniki śmiertelności są najwyższe wśród dzieci, a według doniesień prasowych zaledwie w zeszłym tygodniu 7-letnia dziewczynka, która nie została zaszczepiona, zmarła na Filipinach z powodu dengi.

Pod koniec ubiegłego miesiąca firma Sanofi stwierdziła, że ​​nowa analiza wykazała, że ​​szczepienia nie powinny być zalecane osobom, które nigdy nie chorowały na dengę, co zostało powtórzone w zeszłym tygodniu przez Światową Organizację Zdrowia. Ale to tylko zwiększa zamieszanie, ponieważ nie ma szybkiego testu, który pozwoliłby stwierdzić, czy ktoś chorował.

Mimo że [oficjalne] ryzyko bycia sponiewieranym przez szczepionkę jest niskie, rodzice obawiają się, że szczepionka przeciwko wirusowi dengi zamieniła ich dzieci w bomby zegarowe, w których wirus może wywołać chorobę zagrażającą życiu.

 

Leovon Deyro, którego najmłodszy syn otrzymał ostatni zastrzyk szczepionki dwa tygodnie temu, powiedział, że podejrzewa, że ​​Sanofi spiskował ze skorumpowanymi filipińskimi urzędnikami w celu obejścia przepisów, czemu firma zaprzeczyła.

„Nie powiedziano nam, że [eliksir w strzykawce] nie jest bezpieczny” – powiedział pan Deyro. Jak dotąd, powiedział, że jego 10-letni syn nie miał żadnych niepokojących objawów. Dodał jednak: „Zrobili z mojego syna i innych uczniów króliki doświadczalne”.

Filipiński sekretarz zdrowia Francisco T. Duque III powiedział, że rząd żąda od Sanofi zwrotu 3,5 miliarda filipińskich peso, czyli około 69 milionów dolarów, które wydano na szczepionkę przeciwko wirusowi dengi. Rząd zwraca się również do firmy o utworzenie funduszu przeznaczonego na leczenie wszystkich dzieci, u których rozwinie się ciężka postać dengi.

„To było bardzo niszczycielskie dla prawie całego kraju” – powiedziała dr Leonila Dans, epidemiolog i pediatra z Uniwersytetu Filipińskiego w Manili, która od początku krytykowała program szczepień. „Nawet ci, którzy nie są zaszczepieni, są tym bardzo poruszeni, ponieważ współczują dzieciom, które otrzymały szczepionkę”.

Epizod może okazać się przestrogą dla firm farmaceutycznych, które już niechętnie inwestują w szczepionki i leki stosowane głównie w krajach rozwijających się.

 

Dr William Schaffner, ekspert ds. chorób zakaźnych na Uniwersytecie Vanderbilt, powiedział: „Trudno wyobrazić sobie inną okoliczność, kiedy wprowadzono ważny program zdrowia publicznego z tak wieloma kontrowersjami”. Powiedział, że problemy z wprowadzeniem [tej] szczepionki „zepsuły” inne wysiłki na rzecz opracowania szczepionek przeciwko denga, a eksperci ds. zdrowia publicznego obawiają się, że nieufność może przełożyć się na inne programy szczepień.

„Szczepionki budzą wiele kontrowersji” – powiedział dr Schaffner. „Nie potrzebujemy ich jeszcze  więcej”.

Krztusiec i Pierwotny Grzech Antygenowy.
W USA rejestruje się mniej niż 1% NOPów – Harvard Pilgrim Health Care
Szczepionki są bardzo bezpieczne – dr Soumya Swaminathan, WHO

Ludzie z koncernu Sanofi powiedzieli, że ryzyko dla osób, które otrzymają szczepionkę, jest nadal bardzo małe. Co więcej, u osób, które zostały wcześniej zakażone, szczepionka przeciwko wirusowi dengi działa dobrze. U osób w wieku powyżej 9 lat szczepionka Dengaxia jest skuteczna w około 66 procentach. Jest jeszcze skuteczniejsza – 81,9 proc. – u osób powyżej 9 roku życia, które były wcześniej zakażone.

Jednak to nie rozwiało obaw na Filipinach, gdzie koncern Sanofi powiedział, że 10 procent zaszczepionych dzieci prawdopodobnie nie miało wcześniej kontaktu z wirusem.

Dr Su-Peing Ng, szef działu ds. medycznych w Sanofi Pasteur, działu szczepionek firmy, powiedział w wywiadzie, że „nie ma powodu do niepokoju”, dodając, że „osoby zaszczepione w miejscach o dużym narażeniu są znacznie lepiej chronione niż ci, którzy nie dostąpili zaszczytu przyjęcia eliksiru ze strzykawki”.

Światowa Organizacja Zdrowia, która opublikowała wytyczne dotyczące stosowania szczepionki w 2016 roku, zdystansowała się.

„Nie wydaliśmy ogólnej rekomendacji, aby szczepionka przeciwko wirusowi dengi została wprowadzona” – powiedział przedstawiciel W.H.O. na Filipinach dr Gundo Weiler. „Taka decyzja jest w rękach rządów i tylko samych rządów”.

 

Szczepionka Dengvaxia po raz pierwszy zatwierdzono w 2015 roku, a Brazylia i Filipiny zainicjowały sponsorowane przez rząd kampanie szczepień. Rząd Brazylii powiedział, że będzie kontynuował swój program, ale będzie postępował zgodnie z zaleceniami firmy Sanofi, aby unikać szczepień osób, które nigdy nie chorowały na dengę.

Firma poinformowała inwestorów, że spodziewa się stracić 100 milionów euro, czyli około 117 milionów dolarów w wyniku spadku sprzedaży. Sanofi to jedna z największych na świecie firm farmaceutycznych, odnotowująca sprzedaż na poziomie prawie 34 miliardów euro w 2016 roku, czyli prawie 40 miliardów dolarów. Dwie inne szczepionki przeciw wirusowi denga są na późnym etapie rozwoju i mogą zagrozić przyszłej sprzedaży szczepionki Dengvaxia, jeśli wykażą lepsze wyniki.

„To ogromne rozczarowanie i wielka lekcja pokory” – powiedział Michel De Wilde, były starszy wiceprezes ds. badań i rozwoju w Sanofi Pasteur, który nadzorował rozwój szczepionki do czasu odejścia z firmy w 2013 roku.

Choroba Denga, nazywana czasem „gorączką łamiącą kości”, może być rozdzierająca, z wysoką gorączką, bólami głowy, bólami mięśni i stawów oraz długotrwałym osłabieniem. Czasami choroba powoduje krwotok lub wstrząs, który może być śmiertelny.

Niektóre śmiertelne przypadki zostały powiązane z faktem, że w rzeczywistości istnieją cztery różne typy wirusa denga. Badania wykazały, że ciężka choroba może wystąpić u osób, które zainfekował jeden typ, a później zostały zarażone innym. Uważa się, że odpowiedź immunologiczna organizmu na pierwszy wirus pogarsza drugą chorobę – odkrycie przypisuje się dr Scottowi B. Halsteadowi, który bada dengę od lat 60. XX wieku.

W lutym 2016 r., gdy program filipiński zaczynał się rozkręcać, dr Halstead ostrzegł w artykule naukowym, że szczepionka może narazić ludzi na ryzyko, jeśli wcześniej nie przechodzili dengi. Powiedział, że problem jest dobrze znany. „Rozmawiamy o tym od lat” – powiedział niedawno. „To nie jest żaden ukryty sekret”.

 

Szczepionka przeciwko wirusowi dengi i wzmocnienie infekcji zależne od przeciwciał po szczepieniu [Antibody Dependent Enhancement – ADE]

 

„Obserwacje kliniczne z trzeciego roku badań nad tetrawalentną chimeryczną szczepionką przeciw denge i żółtą febrą (CYD) firmy Sanofi Pasteur dokumentują zarówno ochronę, jak i nasiloną poprzez szczepienie chorobę denga wśród osób zaszczepionych. Dzieci w wieku 5 lat lub młodsze gdy zostały zaszczepione doświadczyły choroby spowodowanej wirusem denge skutkującej hospitalizacją 5-krotnie wyższą niż w grupie kontrolnej. Po bliższym przyjrzeniu się, szczepienia znacznie zmniejszyły liczbę hospitalizowanych przypadków wśród zaszczepionych [wcześniej] seropozytywnych osób z najwyższym ryzykiem hospitalizacji z powodu choroby wywołanej wirusem dengi (DENV). Jednak osoby seronegatywne w każdym wieku, po zaszczepieniu były jedynie w umiarkowanym stopniu chronione przed łagodną do umiarkowanej wersją choroby przez cały okres obserwacji, pomimo rozwoju sporej ilości przeciwciał neutralizujących. Stosując do tych danych prosty model epidemiologiczny, zaszczepione osoby seronegatywne w każdym wieku były bardziej narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia choroby wymagającej hospitalizacji podczas kolejnej infekcji wirusem denge (DENV) typu dzikiego. Etiologia choroby u dzieci otrzymujących placebo i zaszczepionych, które prowadzi do hospitalizacji podczas zakażenia wirusem denge [DENV], chociaż klinicznie są podobne, mają różne pochodzenie. Omówiono implikacje obserwowanej mieszanki ochrony przed wirusem denge (DENV) i nasilonej choroby u osób zaszczepionych chimeryczną szczepionką przeciw denge i żółtą febrą (CYD)”. – Vaccine, Volume 34, Issue 14, 29 March 2016, Pages 1643-1647; Protective and immunological behavior of chimeric yellow fever dengue vaccine https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26873054/

 

On i inni wskazali na badanie szczepionki przeciwko wirusowi dengi Dengvaxia u dzieci, opublikowane w 2015 roku, które wydawało się potwierdzać obawy, że szczepionka może być szkodliwa dla osób, które nie były wcześniej narażone. Potencjalne zagrożenie nie wynika z samej szczepionki, ale z odpowiedzi immunologicznej na nią. Naukowcy odkryli, że u dzieci w wieku poniżej 9 lat osoby, które otrzymały szczepionkę Dengvaxia, a następnie zaraziły się dengą, były częściej hospitalizowane z powodu ciężkiej choroby niż osoby, które nie zostały zaszczepione.

 

Skuteczność i długoterminowe bezpieczeństwo szczepionki przeciw wirusowi denga w regionach z endemicznym występowaniem choroby

 

„Wstęp: Kandydat na czterowalentną szczepionkę przeciw wirusowi denge jest oceniany w trzech badaniach klinicznych z udziałem ponad 35.000 dzieci w wieku od 2 do 16 lat w krajach Azji, Pacyfiku i Ameryki Łacińskiej. Podajemy wyniki długoterminowych dalszych analiz okresowych i zintegrowanych analiz skuteczności.

Metody: Oceniamy częstość hospitalizacji z powodu dengi potwierdzonej wirusologicznie jako zastępczy punkt końcowy bezpieczeństwa podczas obserwacji w latach od 3 do 6 [po szczepieniu], dla dwóch badań III fazy preparatów CYD14 i CYD15 oraz badania fazy 2b preparatów CYD23/57. Oceniliśmy skuteczność szczepionki na podstawie danych zbiorczych z pierwszych 25 miesięcy dla CYD14 i CYD15.

Wyniki: Dane z obserwacji były dostępne dla 10.165 z 10.275 uczestników (99%) w przypadku CYD14 i 19.898 z 20.869 uczestników (95%) w przypadku CYD15. Dane były dostępne dla 3203 z 4002 uczestników (80%) w badaniu CYD23 włączonym do CYD57. W 3. roku w połączonych badaniach CYD14, CYD15 i CYD57 hospitalizacja z powodu dengi potwierdzonej wirusologicznie wystąpiła u 65 z 22.177 uczestników z grupy zaszczepionej i 39 z 11.089 uczestników z grupy kontrolnej. Połączone względne ryzyko hospitalizacji z powodu dengi wyniosło 0,84 (95% przedział ufności [CI], 0,56 do 1,24) wśród wszystkich uczestników, 1,58 (95% CI, 0,83 do 3,02) wśród osób w wieku poniżej 9 lat i 0,50 (95% CI, 0,29 do 0,86) wśród osób w wieku 9 lat lub starszych. W 3. roku hospitalizacja z powodu ciężkiej dengi, zgodnie z kryteriami niezależnego komitetu monitorującego dane, wystąpiła u 18 z 22.177 uczestników w grupie szczepionej i u 6 z 11.089 uczestników w grupie kontrolnej. Połączone wskaźniki skuteczności dla objawowej dengi w ciągu pierwszych 25 miesięcy wyniosły 60,3% (95% CI, 55,7 do 64,5) dla wszystkich uczestników, 65,6% (95% CI, 60,7 do 69,9) dla osób w wieku 9 lat lub starszych i 44,6 % (95% CI, 31,6 do 55,0) dla osób w wieku poniżej 9 lat.

Wnioski: Chociaż niewyjaśniona większa częstość hospitalizacji z powodu dengi w 3. roku wśród dzieci w wieku poniżej 9 lat wymaga dokładnego monitorowania podczas długotrwałej obserwacji, ryzyko u dzieci w wieku od 2 do 16 lat było niższe w przypadku szczepionki grupy niż w grupie kontrolnej. (Finansowane przez Sanofi Pasteur; oznaczenie na portalu ClinicalTrials.gov, to NCT00842530, NCT01983553, NCT01373281, i NCT01374516).” – Źródło: N Engl J Med 2015; 373:1195-1206; Efficacy and Long-Term Safety of a Dengue Vaccine in Regions of Endemic Disease https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26214039/

 

Odkrycie to początkowo doprowadziło Sanofi do ograniczenia podawania szczepionki Dengvaxia dzieciom w wieku 9 lat i starszych, chociaż firma nie przyznała, że ​​wyższy wskaźnik hospitalizacji wśród młodszych dzieci wynikał z braku wcześniejszej ekspozycji na dengę. Panel powołany przez Światową Organizację Zdrowia zalecił stosowanie szczepionki tylko w miejscach, w których częstość występowania dengi była wysoka.

Brazylia postanowiła ograniczyć swój rządowy program szczepień do osób powyżej 15 roku życia.

Mimo że firma Sanofi olała ostrzeżenia naukowców o potencjalnych zagrożeniach związanych ze szczepionką, zleciła kolejną analizę danych.

Dr Ng, pracownik Sanofi, powiedział, że przed dodatkową analizą „nie było solidnego sposobu, w jaki moglibyśmy odpowiedzieć na to pytanie. Dopiero ta nowa analiza dała nam ten wgląd ”.

Nowa analiza wykazała, że ​​brak wcześniejszej infekcji wiązał się ze zwiększonym ryzykiem ciężkiej dengi. Ale ryzyko było niewielkie – dwa dodatkowe przypadki na 1000 zaszczepionych wcześniej niezainfekowanych osób, w ciągu pięciu lat obserwacji. I nie zgłoszono żadnych zgonów.

Jednak jak stwierdzić, czy ktoś miał dengę? Lekarze i pacjenci nie zawsze mogą to stwierdzić, ponieważ objawy mogą być niejasne.

Nie ma szybkiego testu. Obecne testy potrzebują kilku dni, aby przynieść wyniki i mogą mieć problem z odróżnieniem dengi od pokrewnego wirusa Zika. Próba ich użycia jeszcze bardziej skomplikowałaby proces szczepień, który jest już uciążliwy, ponieważ wymaga trzech wizyt. Sanofi zapowiedziało, że zainwestuje w wysiłki mające na celu opracowanie lepszego testu.

Na przesłuchaniu w filipińskim Senacie 11 grudnia Thomas Triomphe, pracownik regionalny Sanofi, podkreślił zalety szczepionki i powiedział, że trwałe usunięcie jej pozostawiłoby 90% populacji „na łasce epidemii, której można zapobiec”.

Jednak rodzice czują, że zamienili jedno ryzyko na drugie, które może być gorsze. Maria Brenal Bernal powiedziała, że ​​jej córka, Reyna Rose, chorowała z przerwami od czasu otrzymania pierwszego zastrzyku Dengvaxia w sierpniu.

 

Pani Bernal pojechała do wydziału zdrowia w Manili, licząc na pomoc. „Krwawiły jej dziąsła” – powiedziała pani Bernal. „Ma gorączkę. Nie wiemy, czy to denga, ale chorowała od około tygodnia”.

Filipińskie ministerstwo zdrowia powiedziało, że pokryje wydatki każdego dziecka hospitalizowanego z powodu ciężkiej dengi.

Przepis na zwiększenie popytu i zainteresowania szczepionkami przeciw grypie – dr Glen Nowak

Sanofi postrzegało Filipiny jako kluczowy rynek. Jesienią 2016 roku firma zainicjowała kampanię „świadomości o tej chorobie”, która nie zawierała nazwy Dengvaxia, ale kierowała ludzi na stronę na Facebooku, na której wspomniano o firmie Sanofi.

Reklama kończyła się następująco: „Zapytaj już dziś swojego lekarza o szczepienie na dengę”.

Filipińska Agencja ds. Żywności i Leków nakazała firmie Sanofi wstrzymanie kampanii w październiku i ukarała Sanofi i Watsons, sieć drogerii, która rozpoczęła własną kampanię promocyjną, w wysokości 5000 peso filipińskich, czyli około 100 dolarów, za naruszenie przepisów dotyczących reklam.

Entuzjastyczne wdrożenie miało swoich krytyków, w tym lokalnych ekspertów ds. zdrowia, którzy zadawali te same pytania dotyczące bezpieczeństwa, co dr Halstead. Niektórzy wskazywali na koszt kampanii szczepień w wysokości 3,5 miliarda filipińskich peso, czyli więcej niż łączna kwota programu szczepień w kraju, według lokalnych doniesień prasowych.

Mimo to kraje takie jak Filipiny, w których występuje endemiczna denga, chciały otrzymać szczepionkę. „Na firmie Sanofi ciążyła duża presja, aby kontynuować i oczywiście chcieli na tym zarabiać” – powiedział Vincent Racaniello, profesor mikrobiologii i immunologii na Columbia University College of Physicians and Surgeons.

W 2016 roku szczepionka Dengvaxia przyniosła 55 milionów euro [ze sprzedaży], to około 65 milionów dolarów, czyli znacznie mniej niż 200 milionów euro, na które firma wcześniej liczyła w swoich szacunkach. Koncern Sanofi odnotował 22 miliony euro sprzedaży szczepionki Dengvaxia w pierwszych trzech kwartałach tego roku, czyli około 26 milionów dolarów.

Eksperci od chorób zakaźnych twierdzą, że szczepionka jest zbyt cenna, aby ją porzucić.

„Jeśli czekamy na idealną szczepionkę, prawdopodobnie będziemy rozmawiać o tym za jakieś 50 lata od teraz”, powiedział Duane Gubler, emerytowany profesor w Duke-NUS Medical School, który opowiada się za stosowaniem szczepionki, zwłaszcza tam, gdzie denga jest wysoce endemiczna. Jest jednym z wynalazców konkurencyjnej szczepionki przeciw denga wyprodukowanej przez firmę Takeda i był w przeszłości konsultantem firmy Sanofi.

 

Szczepionka firmy Takeda oraz inna opracowywana przez Narody Instytut Zdrowia [NIH] w Stanach Zjednoczonych, która będzie sprzedawana głównie przez firmę Merck, mogą zostać wkrótce zatwierdzone do stosowania.

Z dotychczasowych badań wynika, że szczepionka Narodowego Instytutu Zdrowia podawana w pojedynczej dawce „daje bardzo silną odpowiedź przeciwko wszystkim czterem serotypom” – powiedział dr Anthony S. Fauci, dyrektor Narodowego Instytutu Alergii i Chorób Zakaźnych, który nadzoruje rozwój szczepionki.

Niektórzy analitycy twierdzą, że kłopoty firmy Sanofi mogą mieć mrożący wpływ na inwestycje w szczepionki, które są bardzo potrzebne w krajach rozwijających się.

„Myślę, że każdy, kto prowadzi transakcje na rynkach wschodzących, zauważył to” – powiedział Les Funtleyder, menedżer portfela od opieki zdrowotnej w E Squared Capital Management, który inwestuje na rynkach krajowych i wschodzących. Powiedział, że wielu inwestorów mogłoby „zapytać duże firmy, dlaczego to robicie? To tak, jakby całe ponosić całe ryzyko, bez możliwości nagrody ”.

Źródło: Drug Company Under Fire After Revealing Dengue Vaccine May Harm Some

 

Zobacz na: Malcolm jest trochę chory – Szczepionka przeciwko żółtej febrze i zrujnowane życie dziennikarza.
Badanie WHO dotyczące szczepionek przeciwko malarii stanowi „poważne naruszenie międzynarodowych standardów etycznych” – Peter Doshi
Zeznania Stanley’a Plotkina pod przysięgą
To nie odpowiedzi są stronnicze, tylko pytania – efekt finansowania – prof. David Michaels