Zaangażowanie w bezpieczeństwo biologiczne na Ukrainie: współpraca USA i programy redukcji zagrożeń
11 marzec 2022
Podczas inwazji na Ukrainę rząd rosyjski oskarżył Ukrainę o posiadanie tajnego programu broni biologicznej przy wsparciu Stanów Zjednoczonych. Wręcz przeciwnie, Stany Zjednoczone współpracowały z Ukrainą w zakresie programów bezpieczeństwa biologicznego, od bezpieczeństwa laboratoriów po nadzór nad chorobami i reagowanie na pandemie, co zostało udokumentowane na stronie internetowej ambasady USA, w rocznych wnioskach budżetowych i podczas przesłuchań nadzorczych w Kongresie. Programy te są zakorzenione w amerykańskim Programie Współpracy w Ograniczaniu Zagrożeń (Cooperative Threat Reduction Program – CTR). Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Ukraina są członkami Konwencji o zakazie broni biologicznej (Biological Weapons Convention – BWC), która zakazuje tego rodzaju broni, a Stany Zjednoczone stwierdziły, że oba kraje w pełni wywiązują się ze swoich zobowiązań. Departament Stanu ocenia, że rząd rosyjski „utrzymuje ofensywny program broni biologicznej” z naruszeniem Konwencji o zakazie broni biologicznej.
Kongres poruszył tę kwestię podczas niedawnych przesłuchań. Dyrektor Wywiadu Narodowego USA (Director of National Intelligence – DNI) Avril Haines zeznała 10 marca, że „nie oceniamy, by Ukraina dążyła do uzyskania broni biologicznej lub nuklearnej”.Rzecznik Departamentu Stanu Ned Price powiedział 9 marca: „Rosja wymyśla fałszywe preteksty, aby usprawiedliwić swoje własne przerażające działania na Ukrainie”. Oskarżenie to wzbudziło obawy, że Rosja może planować operację „pod fałszywą flagą”, w ramach której podrzuca dowody lub używa broni biologicznej przeciwko Ukrainie, ale obwinia za to kogoś innego.
Ponadto operacje bojowe mogą narazić wrażliwe laboratoria biologiczne na ryzyko. W komunikacie prasowym Departamentu Obrony (DOD) napisano: „W Kijowie znajduje się pięć laboratoriów badań biologicznych. Ich praca koncentruje się na diagnostyce, terapii, leczeniu, profilaktyce i szczepionkach, a nie na zastosowaniach wojskowych, jak oskarżają Rosjanie i Chińczycy”. Urzędnicy amerykańscy i zewnętrzni eksperci wyrazili obawy, że laboratoria na Ukrainie przechowujące zbiory patogenów mogą zostać zaatakowane lub poddane rosyjskiej kontroli wojskowej. Światowa Organizacja Zdrowia podobno wezwała władze Ukrainy do zniszczenia próbek badawczych patogenów chorobotwórczych, aby uniknąć przypadkowego uwolnienia, gdyby obiekty zostały uszkodzone w czasie wojny.
Nadzwyczajne posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ, na wniosek Rosji, omówiło tę kwestię 11 marca. Wysoki Przedstawiciel Narodów Zjednoczonych ds. Rozbrojenia Izumi Nakamitsu powiedziała, że „niektóre placówki zdrowia publicznego znajdują się na obszarach dotkniętych konfliktem zbrojnym, co zagraża bezpieczeństwu tych placówek” i że Organizacja Narodów Zjednoczonych „nie jest świadoma” żadnego programu broni biologicznej na Ukrainie.
Ambasador USA przy Organizacji Narodów Zjednoczonych Linda Thomas-Greenfield powiedziała Radzie: „Ukraina nie ma programu broni biologicznej i nie ma ukraińskich laboratoriów broni biologicznej wspieranych przez Stany Zjednoczone”. Powiedziała również: „Ukraina posiada i obsługuje własną infrastrukturę laboratoriów zdrowia publicznego. Te placówki umożliwiają wykrywanie i diagnozowanie chorób takich jak COVID-19, co przynosi korzyści nam wszystkim. Stany Zjednoczone pomogły Ukrainie w bezpiecznym i pewnym działaniu”.
W przeszłości rządy Rosji i Chin wielokrotnie twierdziły, że trwające programy współpracy w zakresie bezpieczeństwa biologicznego USA na Ukrainie, w Gruzji i Kazachstanie mają charakter wojskowy. Kilka amerykańskich agencji federalnych, takich jak Departament Stanu i Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC), współpracuje z Ukrainą w celu spełnienia międzynarodowych standardów bezpieczeństwa biologicznego i globalnego bezpieczeństwa zdrowotnego. Program Departamentu Obrony ds. Współpracy w Ograniczaniu Zagrożeń (CTR) współpracuje również z krajami partnerskimi w celu zniszczenia lub zabezpieczenia priorytetowych patogenów biologicznych („Wybrane Czynniki”) u źródła i rozwijania zdolności partnera do wykrywania, diagnozowania i zgłaszania wybuchu choroby. Agencja ds. Ograniczania Zagrożeń Obronnych (Defense Threat Reduction Agency – DTRA) stanowczo zaprzecza jakimkolwiek aspektom związanym z bronią. Kongres nadzoruje wdrażanie tych programów.
Zaangażowanie biologiczne Programu Współpracy w Ograniczaniu Zagrożeń (CTR) rozpoczęło się jako program skupiony na demontażu ogromnego kompleksu broni biologicznej odziedziczonego po Związku Radzieckim. Ukraina i inne nierosyjskie państwa byłego Związku Radzieckiego chętnie współpracowały przy demontażu radzieckiej spuścizny broni biologicznej i zabezpieczaniu zbiorów patogenów i laboratoriów. Obiekty w tych krajach zostały porzucone przez wojsko rosyjskie, gdy republiki stały się niepodległymi państwami, a w wielu przypadkach lokalne władze nie były świadome ich istnienia ani zagrożeń, jakie ze sobą niosły. Z czasem Stany Zjednoczone dowiedziały się o niebezpiecznych zbiorach patogenów rozproszonych w całym regionie. Dziesięć lat po rozpadzie Związku Radzieckiego w tych obiektach brakowało środków bezpieczeństwa, utracono wykwalifikowany personel z powodu warunków ekonomicznych, a wiele z nich znajdowało się w złym stanie technicznym. W związku z tym Stany Zjednoczone przyspieszyły pomoc dla tych obiektów, począwszy od końca lat 90. XX wieku.
Kongres po raz pierwszy dodał fundusze do budżetu Programu Departamentu Obrony ds. Współpracy w Ograniczaniu Zagrożeń (CTR) na redukcję zagrożeń biologicznych (BTR) pod koniec lat 90. XX wieku. Szacunkowy budżet CTR Departamentu Obrony USA na rok fiskalny 2022 mówi, że program redukcji zagrożeń biologicznych (BTR) „ma na celu ułatwienie wykrywania i zgłaszania chorób wywoływanych przez szczególnie niebezpieczne patogeny, w tym chorób odzwierzęcych, które mogą mieć wpływ na siły zbrojne Stanów Zjednoczonych lub ich sojuszników i partnerów”. Pomoc Departamentu Obrony USA koncentrowała się na poprawie bezpieczeństwa biologicznego i ochrony w laboratoriach przechowujących zbiory patogenów, w tym na modernizacji sprzętu i szkoleniach, a także na udoskonaleniach wykrywania, diagnostyki i zgłaszania chorób (BSV). Program redukcji zagrożeń biologicznych (BTR) zbudował bezpieczne Centralne Laboratoria Referencyjne (Central Reference Laboratories – CRL) dla zbiorów patogenów w Azerbejdżanie, Ukrainie i Kazachstanie oraz zakończył modernizację 39 „Zabezpieczonych Laboratoriów” w Armenii, Gruzji, Kazachstanie i na Ukrainie. Ponadto program zapewnił Ukrainie pomoc techniczną i materialną w zakresie choroby koronawirusowej 2019 (COVID-19), w tym sprzęt do ochrony biologicznej, materiały diagnostyczne i specjalistyczną wiedzę merytoryczną.
W świetle widocznego uporczywego rozpowszechniania przez Rosję dezinformacji na temat współpracy w zakresie bezpieczeństwa biologicznego z Ukrainą, Kongres może zbadać, w jaki sposób rząd federalny przeciwdziała tym twierdzeniom, w tym zbadać, jak skuteczny był rząd USA w przedstawianiu własnych informacji. Kongres może również sprawować nadzór nad bezpieczeństwem zbiorów patogenów i laboratoriów badań biologicznych podczas trwającej rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Dodatkowe potencjalne tematy nadzoru obejmują to, czy personel w tych placówkach jest w stanie utrzymać działalność i jak wykorzystać fundusze CTR w kontekście pomocy bezpieczeństwa dla Ukrainy.
Mary Beth D. Nikitin
Specjalista ds. nieproliferacji
Zastrzeżenie
Niniejszy dokument został przygotowany przez Służbę Badawczą Kongresu [Congressional Research Service – CRS]. Służba Badawcza Kongresu działa jako bezpartyjny, wspólny personel dla komisji kongresowych i członków Kongresu. Działa wyłącznie na zlecenie i pod kierownictwem Kongresu. Informacje zawarte w Raporcie Służby Badawczej Kongresu nie powinny być wykorzystywane w celach innych niż publiczne zrozumienie informacji, które zostały przekazane przez CRS członkom Kongresu w związku z instytucjonalną rolą CRS. Raporty CRS, jako dzieło rządu Stanów Zjednoczonych, nie podlegają ochronie praw autorskich w Stanach Zjednoczonych. Każdy Raport CRS może być powielany i rozpowszechniany w całości bez zezwolenia CRS. Jednak ponieważ Raport CRS może zawierać chronione prawem autorskim obrazy lub materiały pochodzące od osób trzecich, może być konieczne uzyskanie zgody posiadacza praw autorskich, jeśli chcesz skopiować lub w inny sposób wykorzystać materiały chronione prawem autorskim.
Źródło: Biological Security Engagement in Ukraine: U.S. Cooperation and Threat Reduction Programs
Zobacz na: Kult [sekta] Oczekiwania na Pandemię Kościoła Obrony Biologicznej
Dr Peter McCullough o DARPA i Platformie Prewencji Pandemii [P3]
Zagrożenie pandemią i wycieki z laboratoriów: Samospełniające się przepowiednie – dr Martin Furmanski