Typowy i nietypowy rozwój motoryczny 2-miesięcznych niemowląt

Typowy i nietypowy rozwój motoryczny 2-miesięcznych niemowląt

Zobacz na: Typowy i nietypowy rozwój 4-miesięcznego dziecka
Typowy i nietypowy rozwój 6-miesięcznego dziecka

10 wczesnych oznak autyzmu. Jak rozpoznać wczesne objawy?
Czy jesteś krzywy? Niesymetryczne twarze po szczepieniach – Forrest Maready
Omówienie hipotezy przyczyn powstawania krzywych uśmiechów i asymetrii twarzy – Forrest Maready

2 MIESIĄC ŻYCIA DZIECKA – PORÓWNANIE ROZWOJU W WIEKU 2 MIESIĘCY
MARTY, Rozwój Typowy
OWEN, Rozwój Nietypowy

– 1 –

POZYCJA PIERWSZA: NA PLECACH

ROZWÓJ TYPOWY

Utrzymywanie głowy w linii środkowej ciała przez dłuższy czas stanowi typową postawę dla 2-miesięcznych dzieci, u których przednie mięśnie karku i głowy dopiero zaczynają działać wbrew grawitacji. Mimo że w tym wieku dzieci nie utrzymują tej symetrycznej pozycji zbyt długo, Marty jest w stanie znaleźć przedmiot i śledzić go od lewej do prawej. Demonstruje również ruchy wbrew sile przyciągania poprzez podnoszenie tylnych kończyn i naprzemienne kopanie. Wciąż nie jest w stanie sięgać po zabawki, nawet gdy egzaminatorka głaszcze go przedmiotem. Zdolność sięgania będzie się rozwijała w przeciągu najbliższych czterech do sześciu tygodni. Mięśnie brzucha pracują, ale wciąż są zbyt słabe, aby podciągnąć obie nogi do brzuszka. Powinniśmy się tego spodziewać około 3 miesiąca życia.

ROZWÓJ NIETYPOWY

U Owena widać mniejsze naprężenie mięśni i częstszą niesymetryczność ruchów. Widzimy, że w ruchach głowy dominuje obracanie się w prawo, a rzadziej występuje spontaniczne odwracanie głowy i przekraczanie linii środkowej ciała. Owen jest w stanie skupić się na bodźcu – zabawce – ale może ją śledzić wyłącznie do linii środkowej bez możliwości odwrócenia głowy na drugą stronę. Widzimy również mniej ruchów antygrawitacyjnych dolnych kończyn. Owenowi brakuje wytrzymałości i mobilizacji mięśni, aby utrzymać pozycję wbrew sile przyciągania. Jego ruchy rąk i nóg są wolniejsze i mniej zróżnicowane. Mamy mniej naprzemiennego kopania i brak podnoszenia przedramion z podłoża. Ruchy Owena o wiele częściej się powtarzają, ma również częste okresy bezczynności, podczas których jego ręce i nogi leżą płasko na podłożu.

– 2 –

POZYCJA DRUGA: NA BOKU

ROZWÓJ TYPOWY

Nawet jeśli Marty nie potrafi samodzielnie obrócić się na bok, to wciąż asystuje podczas wspomaganego turlania poprzez uniesienie głowy i górnego tułowia. Początkowo przeciwny turlaniu, po ustawieniu go na boku demonstruje boczne prostowanie głowy i sam kończy turlanie z głową ustawioną do góry. Widzimy również integrację głównych grup mięśni Marty’ego. Przy turlaniu potrafi przejść z mięśni brzucha na prostowniki szyi i pleców, aby ukończyć turlanie.

ROZWÓJ NIETYPOWY

Ze wszystkich ośmiu pozycji, które zaprezentujemy, Owen wydaje się najbardziej kompetentny w leżeniu na boku, dlatego zalecamy przyglądać się dziecku w więcej niż jednej pozycji. Ta pozycja nie wymaga od niego walki z siłą ciążenia [grawitacją], dzięki czemu jest bardziej zrelaksowany i wygląda o wiele bardziej symetrycznie. Jego nietypowe [atypowe] ruchy nie są aż tak widoczne w tej pozycji, dlatego przewidujemy u niego lepszą organizację wzorców ruchowym na przyszłość.

Owen potrafi utrzymać się na boku bez przewracania się na plecy, ale tylko poprzez silne zgięcie bioder i kolan, które zwiększają podparcie w celu przeciwdziałania przewróceniu się do tyłu. Obserwowanie dziecka we wszystkich ośmiu pozycjach pozwoli specjalistom ustalić sposób działania, jeżeli jest konieczność.

– 3 –

POZYCJA TRZECIA: NA BRZUCHU

ROZWÓJ TYPOWY

Widzimy tutaj dobry przykład podnoszenia głowy i wyprostu kręgosłupa w odcinku piersiowym. Biodra i kolana Marty’ego przechodzą z pozycji zgiętej na wyprostowaną odwodzoną, przenosząc ciężar w stronę miednicy. Dzięki temu może swobodnie podnieść głowę i górną część tułowia z powierzchni podłoża. Widzimy również nieznaczne przesunięcie masy z prawej na lewą stronę, czemu Marty przeciwdziała za pomocą mięśni brzucha w celu utrzymania równowagi, jednocześnie zwiększając siłę pasa barkowego i zmieniając bodźce na rękach. Podczas gdy jego nogi przechodzą z pozycji zgiętej, obecnej już od narodzenia, Marty może unieść tułów i obserwować rzeczy w oddali. W tym wieku nie należy się spodziewać, aby łokcie były prostopadłe do ramion, ani że dziecko będzie sięgać po zabawki.

ROZWÓJ NIETYPOWY

Widzimy, że pozycja Owena bardziej przypomina pozycję noworodka, w której to ciężar ciała jest przenoszony w kierunku głowy i ramion, co powstrzymuje go przed podniesieniem głowy. Owen częściej niż Marty zgina biodra i kolana. Po wyprostowaniu bioder będzie on w stanie nieznacznie podnieść głowę.

Warto zwrócić uwagę na to, jak bardzo zmiana pozycji nóg niemowlaka wpływa na rozwój kontroli nad mięśniami głowy i górnego tułowia u niemowlęcia podczas leżenia na brzuchu. Jeżeli Owen samoistnie nie wykształci bardziej rozprostowanego i odwodzonego układu nóg, nie będzie w stanie podnieść głowy i podeprzeć się rękami. Aby się poruszyć, stosuje metodę rozciągania i podniesienia nóg, co jest nieproduktywne, ponieważ nie pozwala mu unieść głowy i podeprzeć się rękami wbrew sile ciążenia.

Gdy egzaminator wyciąga grzechotkę, Owen zaczyna nasłuchiwać, jednak nie jest w stanie podnieść i odwrócić głowy z powodu zgiętych bioder, przez co nie może odnaleźć źródła dźwięku mimo że go słyszy.

– 4 –

POZYCJA CZWARTA: PODCIĄGNIĘCIE DO POZYCJI SIEDZĄCEJ

ROZWÓJ TYPOWY

Kiedy egzaminatorka podciąga Marty’ego do pozycji siedzącej, widzimy przykład bezwładności głowy charakterystyczny dla naturalnie rozwijającego się dwumiesięcznego dziecka. Marty jest w stanie wprawić w ruch mięśnie szyjne, aby wyprostować głowę bez ryzyka jej opadnięcia naprzód, i potrafi utrzymać ją w pionie przez 10-15 sekund.

Tak jak każde typowe dwumiesięczne dziecko, Marty nie jest w stanie asystować przy podciągnięciu do pozycji siedzącej, jednak potrafi aktywować mięśnie ramion i przedramion, żeby ustabilizować górną połowę ciała. Podczas siedzenia dochodzi do wyprostu kręgosłupa od odcinka szyjnego wzdłuż górnego odcinka piersiowego.

ROZWÓJ NIETYPOWY

U Owena mamy do czynienia z odwodzeniem łopatek zamiast przywodzeniem. Widzimy również ograniczoną aktywność górnych kończyn przy asystowaniu w celu stabilizacji ramion, co sprawia, że głowa Owena ląduje do przodu w pozycji pionowej. Aktywność w okolicach kręgosłupa szyjnego jest znikoma. Niezdolność Owena do uniesienia głowy i podniesienia się na przedramionach w pozycji wyprostowanej jest bezpośrednio związana z jego niezdolnością do stabilizacji górnej części tułowia przy pomocy pasa barkowego podczas podciągnięcia. Widzimy również zaokrąglenie kręgosłupa szyjnego aż do odcinka lędźwiowego. Głowa powinna być w pionie w pozycji wyprostowanej i ustabilizowana za pomocą łopatek. Owen powinien również mieć wyprost kręgosłupa od odcinka szyjnego do górnego odcinka piersiowego.

– 5 –

POZYCJA PIĄTA: SIEDZENIE

ROZWÓJ TYPOWY

Widzimy tutaj dobre wyrównanie głowy, z uchem na poziomie ramienia. Szyja jest odpowiednio wyprostowana. Marty jest w stanie utrzymać tę pozycję. Brak obracania głowy jest typowy w tym wieku. Marty wciąż nie potrafi oddzielić wyprostu głowy i tułowia, ale w ciągu miesiąca powinno się to rozwinąć, a Marty będzie w stanie obserwować obiekty podczas siedzenia.

ROZWÓJ NIETYPOWY

Przy wspieranym siedzeniu widoczne jest, że egzaminatorka musi kontrolować tułów Owena z przodu i z tyłu, aby pomóc mu utrzymać tę pozycję. Podczas próby samodzielnego podniesienia głowy dochodzi do jednorazowego skurczu mięśni, co jednak okazuje się zbyt wiele, przez co głowa Owena ląduje do przodu. Sposób trzymania Owena przez egzaminatorkę jest podyktowany względami bezpieczeństwa. Ręka na plecach chroni jego szyję w przypadku nadmiernego wyprostu. Widzimy również brak aktywności rąk. Są one bierne, ponieważ Owenowi wciąż brakuje siły w mięśniach pasu barkowego, żeby poruszać nimi wbrew sile grawitacji.

– 6 –

POZYCJA SZÓSTA: ZAWIESZENIE POZIOME

ROZWÓJ TYPOWY

W tej pozycji sprawdzamy przede wszystkim, czy mięśnie szyi i tułowia potrafią utrzymać pozycję wbrew sile przyciągania. W tym przypadku Marty poradził sobie świetnie. Kiedy próbuje odsunąć rękę od reszty ciała, widzimy, że kontrola głowy jest narażona, nieznacznie przechodząc w zgięcie. Świadczy to o tym, że dwumiesięczne dziecko nie potrafi dostatecznie wyprostować tułowia, aby utrzymać ciało wbrew sile przyciągania bez pomocy mięśni pasa barkowego wspomagających klatkę piersiową w wyproście.

ROZWÓJ NIETYPOWY

W przeciwieństwie do Marty’ego, Owen nie jest w stanie unieść głowy ani wprawić w ruch mięśni szyi w obrębie górnego prostownika piersiowego. Zamiast tego podejmuje tę samą próbę co wcześniej, czyli zaczyna poruszać rękami i nogami, co nie przynosi żadnych skutków. Owen musi rozwinąć siłę w mięśniach tułowia. Przy wielu pozycjach brak silnych mięśni głowy, szyi, jak i mięśni posturalnych znacząco ogranicza jego możliwości.

– 7 –

POZYCJA SIÓDMA: WYPROST OBRONNY

ROZWÓJ TYPOWY

Kiedy przechylamy dziecko do przodu, nie tylko jest ono w stanie utrzymać wyprost mięśni głowy i szyi, ale również go pogłębić. Jedną rękę wyciąga do przodu, drugą natomiast pozostawia zgiętą i odwodzoną blisko ciała. Ta pozycja pozwala mu pogłębić wyprost kręgosłupa podczas przechylenia. Marty jest na dobrej drodze, żeby zademonstrować podstawową kontrolę nad tą pozycją, i jako sześciomiesięczne dziecko powinien być w stanie wyprostować głowę i szyję podczas przechylenia oraz bez problemu wyciągnąć ręce, aby uchronić się przed kontaktem z matą.

ROZWÓJ NIETYPOWY

Niezdolność Owena do uniesienia głowy i wyprostu tułowia przy zawieszeniu poziomym staje się widoczna również przy przechylaniu. Nie jest w stanie wprawić w ruch mięśni głowy i tułowia. Bez wcześniejszej interwencji przy rozwijaniu siły tułowia oraz optymalnych wzorców ruchowych, istnieje mała szansa na to, by Owen mógł rozwinąć kontrolę nad głową i tułowiem, aby wyrobić w sobie pełny odruch obronny przed ukończeniem sześciu miesięcy.

– 8 –

POZYCJA ÓSMA: STANIE

ROZWÓJ TYPOWY

Marty, w pozycji wspomaganego stania, potrafi utrzymać ciężar na dolnych kończynach podczas gdy egzaminatorka trzyma go za tułów. Sporadyczne wyprosty i zgięcia są typowe dla dwumiesięcznego dziecka. Jego głowa jest na linii górnej części tułowia, ale wykorzystuje uniesienie ramion oraz górne kończyny blisko ciała w celu utrzymania pozycji głowy i tułowia wbrew sile przyciągania. Mamy tu do czynienia z dobrym ułożeniem poziomym od głowy, przez tułów, aż do stóp.

POZYCJA ÓSMA: STANIE

ROZWÓJ NIETYPOWY

Kiedy Owen znajduje się w pozycji stojącej, jest w stanie tylko utrzymać niby-wyprost podczas gdy całe podtrzymywanie zapewnia egzaminatorka. Brakuje sporadycznego działania mięśni potrzebnych do utrzymania pozycji stojącej. Ilekroć egzaminatorka stara się przerzucić ciężar na stopy Owena, dochodzi do zgięcia.