Dziwna historia Remdesiviru, leku na Covid, który nie działa
Chociaż badania kliniczne sugerują, że remdesivir nie jest zbyt skuteczny w leczeniu Covid-19, to najnowsze badania wykazały, że blokuje on aktywność koronawirusa.
Ta pozorna sprzeczność sprawia, że lek przeciwwirusowy jest jeszcze bardziej kontrowersyjny.
Remdesivir jest eksperymentalnym lekiem opracowanym przez firmę biotechnologiczną Gilead Sciences (pod nazwą handlową Veklury) we współpracy z amerykańskim Centrum Kontroli Chorób [CDC] i Wojskowym Instytutem Badań Medycznych nad Chorobami Zakaźnymi [USAMRIID].
Jest to jeden z wielu kandydatów na leki, które pierwotnie opracowano w odpowiedzi na zagrożenie ze strony pojawiających się chorób wywoływanych przez wirusy RNA – zarazki takie jak ten, który wywołał epidemię SARS w 2002 roku – mogące potencjalnie wywoływać globalne pandemie.
Dr Peter McCullough o blokowaniu metod leczenia Covid-19
Leczenie chorób wirusowych: czy prawdę ukrywano przez dziesięciolecia? – dr Lee D. Merritt
Takie leki o “szerokim spektrum działania” są ukierunkowane na cechy wspólne dla wielu różnych zarazków chorobotwórczych. W przypadku remdesiviru jest to materiał genetyczny wirusa, RNA. Lek okazał się nieskuteczny w zwalczaniu wirusa Ebola, ale mimo to został później wykorzystany do [oficjalnego] leczenia koronawirusa SARS-CoV-2.
“”Ryzyko zmniejszonego działania przeciwwirusowego podczas jednoczesnego podawania z fosforanem chlorochiny lub siarczanem hydroksychlorochiny [HCQ]: Nie zaleca się jednoczesnego stosowania produktu leczniczego Remdesivir (VEKLURY) i fosforanu lub siarczanu hydroksychlorochiny na podstawie danych z hodowli komórkowych wykazujących antagonistyczny wpływ chlorochiny na wewnątrzkomórkową aktywację metaboliczną i aktywność przeciwwirusową produktu leczniczego VEKLURY.” – Źródło: Ulotka, VEKLURY® (remdesivir)
Remdesivir nie jest skuteczny w przypadku Covid
Media informacyjne przedwcześnie podały, że pacjenci zareagowali na leczenie.
Opublikowane dane wykazały jednak, że “remdesivir nie był związany ze statystycznie istotnymi korzyściami klinicznymi i liczbowe skrócenie czasu do uzyskania poprawy klinicznej u osób leczonych wcześniej wymaga potwierdzenia w większych badaniach.”
Kontrowersje wokół remdesiviru koncentrują się więc wokół tego, czy lek ten jest rzeczywiście skutecznym środkiem leczniczym.
Wczesne badania dostarczyły sprzecznych dowodów na skuteczność remdesiviru. Niektóre z nich wykazały, że pacjenci z chorobą Covida, którym podawano lek, szybciej wracali do zdrowia i mniej osób umierało, ale inne badania wykazały, że lek nie skrócił czasu hospitalizacji ani nie zmniejszył liczby zgonów.
Najdziwniejsze w przypadku remdesiviru jest to, że nie był on poddawany takim samym standardom jak inne leki.
Szczepionki Covid-19 zostały opracowane 10 razy szybciej niż tradycyjne leki, ale przeszły pomyślnie [dwumiesięczne] badania kliniczne fazy trzeciej, w których sprawdza się, czy potencjalny lek jest zarówno bezpieczny, jak i skuteczny u tysięcy osób.
Przekręty w badaniach klinicznych “szczepionek” na Covid firmy Pfizer-BioNTech – Canadian Covid Care Alliance
Skuteczność i efektywność szczepionek COVID-19 – bez marketingowej ściemy
Covid-19: Naukowiec ujawnia problemy z integralnością danych w badaniach nad szczepionką firmy Pfizer – Paul Thacker
Agencja ds. Żywności i Leków (Food and Drug Administration), jeśli spełnia dwa kryteria: bezpieczeństwa i skuteczności. Mimo to w październiku 2020 roku remdesivir został zatwierdzony przez FDA na podstawie obiecujących danych ze stosunkowo niewielkich badań z udziałem około 1000 uczestników.
Szeroko zakrojona analiza przeprowadzona przez konsorcjum badawcze o naziwe Solidarity Światowej Organizacji Zdrowia wyjaśniła to zamieszanie. Na podstawie wstępnych wyników badań z udziałem ponad 5000 uczestników międzynarodowego badania stwierdzono, że remdesivir “miał niewielki wpływ lub nie miał żadnego wpływu na hospitalizowanych pacjentów z Covid-19, na co wskazuje ogólna śmiertelność, rozpoczęcie wentylacji i czas pobytu w szpitalu”.
W związku z tym, że lek jest w większości nieskuteczny, WHO zaleca niestosowanie remdesiviru u pacjentów z Covid-19.
Remdesivir jest drogim lekiem
Lek jest podawany przez 5 lub 10 dni. Pięciodniowy kurs leczenia kosztuje około 2600 dolarów na osobę.
W przypadku szpitala z setkami pacjentów leczonych wirusem Covid oznaczałoby to miliony dolarów za jeden lek przeciwwirusowy.
Taka cena mogłaby być opłacalna, gdyby remdesivir ratował życie, a jego stosowanie ograniczałoby się do umiarkowanej lub ciężkiej choroby, ale jest on również stosowany w łagodniejszych przypadkach, a WHO stwierdziła, że nie jest to lek ratujący życie.
Co dalej z remdesivirem? Po ustaleniach WHO, w artykule w British Medical Journal zwrócono uwagę na inny lek przeciwwirusowy jako przestrogę: oseltamivir lub “Tamiflu” – lek, którego celem jest blokowanie wirusa grypy.
Na początku XXI wieku rządy zaczęły gromadzić zapasy Tamiflu, płacąc miliardy producentowi, firmie farmaceutycznej Roche. Następnie w 2013 r. niezależni badacze uzyskali dostęp do niepublikowanych danych firmy Roche, które ujawniły, że lek powodował wiele skutków ubocznych i skracał czas trwania objawów grypy jedynie o kilka godzin.
Tamiflu kosztował tylko 75 dolarów za kurację, a mimo to była to ogromna strata pieniędzy.
Covid-19: Co teraz z remdesivirem? [BMJ]
Recenzent Cochrane pozywa Roche za twierdzenie, że Tamiflu może spowolnić pandemię grypy
Artykuł w BMJ sugeruje, że historia remdesiviru to kolejny skandal, który czeka na swoją kolej.
Czy biorąc pod uwagę, że remdesivir jest drogi i nie wydaje się, aby ratował życie, ma on jakąś wartość? Być może – ale nie jako lek sam w sobie. Najnowsze badania sugerują, że naukowcy powinni przynajmniej kontynuować badania nad jego działaniem, aby opracować lepsze leki.
Remdesivir blokuje [replikację] koronawirusów
Remdesivir nie chroni ludzi przed zakażeniem wirusem SARS-CoV-2.
Podczas gdy szczepionka ma za zadanie skłonić układ odpornościowy do rozpoznania białka kolcowego, które umożliwia koronawirusowi inwazję do komórek, i chronić ludzi przed zakażeniem, leki przeciwwirusowe, takie jak remdesivir, mają za zadanie zaburzyć zdolność wirusa do replikacji, spowolnić jego rozprzestrzenianie się i dać organizmowi dodatkowy czas na rozwinięcie odporności.
Koronawirusy wykorzystują RNA jako swój materiał genetyczny – nie DNA używany przez komórki – co oznacza, że potrzebują specjalnej maszyny molekularnej do kopiowania swoich genów podczas produkcji nowych cząstek wirusa. Ta maszyna, “polimeraza RNA”, jest celem remdesiviru.
Dwa badania ujawniły, w jaki sposób remdesivir blokuje SARS-CoV-2 na poziomie molekularnym.
Po pierwsze, inżynierowie chemicy z Uniwersytetu w Chicago odkryli, że remdesivir lepiej ogranicza replikację wirusa niż dwa podobne leki przeciwwirusowe – rybawiryna i favilavir. Ich modele komputerowe sugerują, że remdesivir pokonuje inne leki, ponieważ najlepiej wiąże się z polimerazą RNA i destabilizuje ją.
W drugim nowym badaniu naukowcy z Uniwersytecie Teksańskim w Austin wykorzystali mikroskopię elektronową (cryo-EM) do wykonania migawek struktury cząsteczek biorących udział w replikacji, tak jak oddziaływałyby one na siebie u pacjenta z wirusem Covid.
Po dodaniu remdesiviru do polimerazy RNA, obrazy krio-EM wykazały, że lek działa jak blokada w kserokopiarce, utknął w polimerazie RNA. Gdy cztery cząsteczki remdesiviru znajdą się między kołami zębatymi polimerazy, kopie “papieru” RNA nie mogą już przez nie przejść, co zatrzymuje proces kopiowania wirusa.
To prowadzi nas do odpowiedzi na pytanie, dlaczego warto badać remdesivir. Jak wyjaśnia biolog strukturalny David Taylor, “udało nam się zidentyfikować punkt, w którym dochodzi do zablokowania papieru […] Gdybyśmy chcieli jeszcze bardziej pogorszyć blokadę, moglibyśmy to zrobić”.
Jedną z wad remdesiviru jest jego (potencjalnie toksyczna) wysoka dawka w krótkim czasie, co przyczynia się do niepożądanych skutków ubocznych. Zmieniając strukturę cząsteczki leku, naukowcy mogą być w stanie sprawić, że będzie on blokował maszynę polimerazy RNA za pomocą mniejszej liczby cząsteczek, co umożliwiłoby podawanie leku w mniejszej dawce.
Firma Gilead Sciences wyizolowała już związek podobny do remdesiviru, GS-441524, który kosztuje mniej i jest łatwiejszy w produkcji. Jest on również prostszy w podawaniu: podczas gdy remdesivir musi być wstrzykiwany, GS-441524 można by połknąć w postaci tabletki. Większa ilość cząsteczki dociera również do płuc – głównego miejsca zakażenia – co skłoniło badaczy do stwierdzenia, że “GS-441524 jest lepszy od remdesiviru w leczeniu Covid-19”.
Ponieważ materiał genetyczny wirusa SARS-CoV-2 mutuje, tworząc nowe szczepy wirusa – oraz warianty wywołujące Covid-19 – możemy potrzebować leków przeciwwirusowych, aby zyskać na czasie, jeśli te nowe szczepy wymkną się naszym obecnym szczepionkom.
Tak więc, mimo że remdesivir jest drogi i nieskuteczny w leczeniu Covida, jego prawdziwą wartością może być pomoc naukowcom w tworzeniu skuteczniejszych leków.
Źródło: The Strange Story Of Remdesivir, A Covid Drug That Doesn’t Work