Naukowcy dążą do opatentowania wirusa SARS [2003]

15 październik 2003

Naukowcy dążą do opatentowania wirusa SARS

Naukowcy na całym świecie starają się opatentować wirusa SARS i jego materiału genetycznego, ponownie rozpalając krytykę przepisów, które pozwalają ludziom dochodzić praw własności intelektualnej w stosunku do żywych istot.

Kilka firm biotechnologicznych i farmaceutycznych, rząd USA oraz naukowcy z Kanady i Hongkongu złożyli w ostatnich tygodniach wnioski patentowe związane z SARS, twierdząc, że są właścicielami wszystkiego, od fragmentów materiału genetycznego po samego wirusa.

Organizacje non-profit i instytucje rządowe stwierdziły, że ich aplikacje mają na celu utrzymanie prac nad SARS w domenie publicznej, podczas gdy firmy prywatne twierdzą, że patenty chronią ich badania i rozwój oraz prawdopodobnie prowadzą do opłat licencyjnych za leki.

CDC twierdzi, że jest właścicielem wirusa

Na przykład Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom [CDC] rości sobie prawo własności do wirusa i całej jego zawartości genetycznej. Zamiast próbować czerpać zyski, gdyby taki patent został przyznany, CDC twierdzi, że wniosek tej instytucji ma na celu zapobieżenie monopolizacji tej dziedziny przez innych.

„Celem patentu jest uniemożliwienie ludziom kontrolowania technologii” – powiedział rzecznik CDC Llelwyn Grant. „Ma to na celu zapewnienie branży i innym badaczom rozsądnego dostępu do próbek”.

Niezależnie od motywu, wyścig o opatentowanie wirusa SARS ożywił debatę na temat etyki kluczowego orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych z 1980 roku, które utorowało drogę instytucji US Patent and Trademark Office do przyznawania patentów na istoty żywe, w szczególności na poszczególne ludzkie geny.

„To są odkrycia natury i bzdurnym jest, że dopuszczamy patenty na żywe istoty” – powiedział Jeremy Rifkin, wybitny autor zajmujący się antybiotechnologią. „Nie pozwoliliśmy chemikom opatentować układu okresowego pierwiastków – nie ma patentu na wodór i nie rozumiem, dlaczego mogą opatentować odkrycia natury”.

Cały człowiek nie może zostać opatentowany, ale geny lub ich części mogą zostać opatentowane, jeśli okażą się nowe, użyteczne lub wyizolowane przez kogoś przy użyciu wyrafinowanych technik naukowych.

„Musi to mieć rzeczywistą użyteczność i musi być w to zaangażowany człowiek” – powiedział John Doll, dyrektor biotechnologii w Urzędzie Patentów i Znaków Towarowych USA. „Nie można tak po prostu odwrócić jakąś skałę, zeskrobać coś ze spodu i złożyć wniosek o patent”.

Liczba „patentów na życie” gwałtownie rośnie

Nawet przy tych ograniczeniach liczba „patentów na życie” gwałtownie wzrosła w ostatnich latach, powodując zaległości w urzędzie patentowym.

Według grupy aktywistów z GeneWatch UK na całym świecie złożono ponad 500.000 wniosków o patent w celu kontrolowania genów lub sekwencji genów. Sam Urząd Patentów i Znaków Towarowych Stanów Zjednoczonych wydał około 20.000 patentów na geny lub cząsteczki związane z genami, a kolejne 25.000 wniosków jest w trakcie rozpatrywania.

Miną co najmniej miesiące, a prawdopodobnie lata, zanim urząd patentowy zacznie orzekać w sprawie różnych wniosków. Zatwierdzenie przeciętnego wniosku patentowego zajmuje około dwóch lat.

W Hongkongu mikrobiolog Malik Peiris z Uniwersytetu w Hongkongu powiedział w poniedziałek, że dział własności intelektualnej szkoły złożył wniosek o patent na wirusa SARS, który zainfekował ponad 6000 osób na całym świecie i zabił ponad 460.

Malik Peiris powiedział, że po odkryciu wirusa przez jego zespół wysłał próbki do innych naukowców. Kiedy stało się jasne, że inni składają wnioski patentów, to zespół z Hongkongu postanowił zrobić to samo, powiedział Peiris.

British Columbia Cancer Agency, która jako pierwsza przeprowadziła sekwencjonowanie genomu wirusa w swoim Genome Sciences Center, również złożyła wniosek o patent.

Chociaż patent może w przyszłości przynosić tantiemy, na razie celem jest udostępnienie informacji wszystkim, którzy ich potrzebują, powiedziała agencja.

„Patenty same w sobie nie są ani dobrą, ani złą rzeczą” – powiedział dr Samuel Abraham z agencji na konferencji prasowej w Toronto. „Rzeczą, która sprawia, że ​​patent pozostawia nieprzyjemny posmak… jest to, że wydają się odcinać ludziom dostęp, do jakiego powinni mieć”.

Źródło: Scientists race to patent SARS virus

Zobacz na: Epidemia SARS: czy wirusy obrywają za trucizny przemysłowe? – Jim West
Broń biologiczna i prawo międzynarodowe – Thomas Graham Jr.
Zagrożenie pandemią i wycieki z laboratoriów: Samospełniające się przepowiednie – dr Martin Furmanski
Długa historia przypadkowych ucieczek laboratoryjnych potencjalnie pandemicznych patogenów jest ignorowana w reportażach na temat COVID-19 – Sam Husseini
Wywiad z dr Judy Mikovits o retrowirusach i ksenotransplantacji
Naukowcy wznawiają wysiłki w celu stworzenia śmiertelnego wirusa grypy, z błogosławieństwem rządu USA – dr Steven Salzberg