Broń biologiczna i prawo międzynarodowe
Źródło: Science 29 Mar 2002: Vol. 295, Issue 5564, pp. 2325 – Biological Weapons and International Law
https://science.sciencemag.org/content/sci/295/5564/2325.full.pdf
Ambasador Thomas Graham Jr., prezes Lawyers Alliance for World Security w Waszyngtonie, pełnił funkcję specjalnego przedstawiciela prezydenta Stanów Zjednoczonych ds. Kontroli zbrojeń, nieproliferacji i rozbrojenia w latach 1994-1997 i jest autorem książki Disarmament Sketches.
Broń biologiczna i prawo międzynarodowe
Profesor z Harvardu Matthew Meselson i inni domagali się międzynarodowego porozumienia, które między innymi uczyniłoby posiadanie broni chemicznej lub biologicznej przez osoby fizyczne przestępstwem w świetle prawa międzynarodowego. Jest to z pewnością godny pochwały cel, ale znaczące ograniczenia w tym obszarze mogą już istnieć. W szczególności zakaz posiadania broni biologicznej jest obecnie powszechnie uznawany i można argumentować, że stał się częścią zwyczajowego prawa międzynarodowego, podobnie jak zakaz używania broni chemicznej i biologicznej na wojnie uwzględniony w Protokole Genewskim. W rezultacie osoba odpowiedzialna za utrzymanie środków broni biologicznej dla swojego rządu (zwłaszcza jeśli były one przeznaczone do agresywnego użycia) może zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej za zbrodnie wojenne, nawet jeśli jej kraj nie podpisał Konwencji o broni biologicznej (BWC), która zakazuje posiadania broni biologicznej.
Protokół genewski został wynegocjowany w 1925 r. I wszedł w życie w 1928 roku. Chociaż zakazuje on użycia podczas wojny broni chemicznej i biologicznej, wiele państw, które ratyfikowały protokół w kolejnych latach, uczyniło to z tak zwanymi „wtórnymi zastrzeżeniami” [np. respektowania tylko wtedy, gdy respektować go będzie przeciwnik]. Zgodnie z tymi zastrzeżeniami strona Protokołu Genewskiego, która została zaatakowana bronią chemiczną lub biologiczną, zachowuje prawo do odpowiedzi tego rodzaju bronią. W efekcie w protokole rozważono zakaz pierwotnego użycia broni chemicznej i biologicznej. Protokół liczy obecnie 134 strony i obowiązuje od prawie 75 lat. W związku z tym zakaz pierwotnego użycia jest uważany za część zwyczajowego prawa międzynarodowego, które jest wiążące dla wszystkich państw.
Umowa międzynarodowa łączy się z ogólnymi warunkami zwyczajowego prawa międzynarodowego, gdy umowa ta jest powszechnie akceptowana przez społeczność międzynarodową przez dłuższy czas. Jak określono w Statucie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, ma to miejsce, gdy istnieją „dowody na powszechną praktykę uznaną za prawo”. Uważa się, że ma to dwa elementy: praktykę państwową, która odnosi się do ogólnych i konsekwentnych działań państw; oraz opinio juris, które odnosi się do działań podejmowanych w ramach postrzeganego obowiązku prawnego, na co wskazują oświadczenia krajowe.
8 czerwca 1943 roku prezydent Roosevelt oświadczył, że używanie broni objętej Protokołem Genewskim zostało „zakazane przez ogólną opinię cywilizowanej ludzkości” i że Stany Zjednoczone nigdy nie będą pierwszymi, którzy jej użyją. Chociaż Stany Zjednoczone nie ratyfikowały Protokołu Genewskiego do 1975 roku, oświadczenie to zostało zinterpretowane w ten sposób, że Stany Zjednoczone już w 1943 roku uważały, że ustanowiony w protokole zakaz użycia broni chemicznej i biologicznej jako pierwsi, stał się częścią prawa międzynarodowego. Co więcej, do 1943 roku Protokół Genewski obowiązywał przez 15 lat i został podpisany przez 42 państwa – to spora liczba, biorąc pod uwagę, że na świecie było wtedy znacznie mniej krajów. Tak więc praktyka państwowa i normy opiniotwórcze zostały spełnione w odniesieniu pierwotnego użycia broni chemicznej i biologicznej jako napastnik.
To samo można powiedzieć o posiadaniu broni biologicznej. W przeciwieństwie do broni chemicznej (która była szeroko używana podczas I wojny światowej) broń biologiczna nigdy nie była używana na wojnie w czasach nowożytnych. Konwencja o broni biologicznej (BWC) istnieje obecnie od prawie 30 lat i został zaakceptowana przez większość krajów świata (około 107 państw). Co więcej, od kiedy Stany Zjednoczone jednostronnie wyrzekły się swojego programu broni biologicznej w 1969 roku, żadne państwo nie uznało za legalne posiadania broni biologicznej. Tak więc na podstawie praktyki państwowej posiadanie broni biologicznej można uznać za zakazane przez zwyczajowe prawo międzynarodowe.
Kiedy coś zostanie tak przemyślane, naruszenie tej zasady w związku z konfliktem zbrojnym może spowodować postawienie zarzutów zbrodni wojennych. Oskarżeni w procesach norymberskich byli ścigani częściowo na podstawie argumentu, że zakaz ludobójstwa został przyjęty jako zwyczajowe prawo międzynarodowe. Podobnie może stać się w związku z przyszłym konfliktem, jeśli okaże się, że Irak posiada broń biologiczną do agresywnego użytku, Saddam Hussein i inni wyżsi rangą członkowie jego rządu mogliby zostać zasadniczo oskarżeni na tej podstawie jako zbrodniarze wojenni. Jeśli taka doktryna znajdzie międzynarodową akceptację, będzie istniał jeszcze jeden element międzynarodowej sieci ograniczeń wzmacniających międzynarodowe bezpieczeństwo w tej materii.
Zobacz na: Kodeks Norymberski a szczepienia – świadoma i dobrowolna zgoda
Deklaracja Helsińska. Etyczne zasady prowadzenia eksperymentów medycznych z udziałem ludzi
Bill Clinton: Sprawozdanie o eksperymentach z napromieniowaniem ludzi (1995)
Zagrożenie pandemią i wycieki z laboratoriów: Samospełniające się przepowiednie – dr Martin Furmanski
Długa historia przypadkowych ucieczek laboratoryjnych potencjalnie pandemicznych patogenów jest ignorowana w reportażach na temat COVID-19 – Sam Husseini
Wywiad z dr Judy Mikovits o retrowirusach i ksenotransplantacji
Naukowcy wznawiają wysiłki w celu stworzenia śmiertelnego wirusa grypy, z błogosławieństwem rządu USA – dr Steven Salzberg