Serotoninowa teoria depresji: systematyczny przegląd dowodów
20 lipiec 2022
Serotoninowa teoria depresji została pierwotnie wysunięta około 60 lat temu. Od tego czasu powszechnie uważa się, że depresja jest spowodowana zaburzeniem równowagi serotoniny i innych substancji chemicznych, zwanych neuroprzekaźnikami, w mózgu.
Hipoteza ta jest często wykorzystywana jako uzasadnienie stosowania leków przeciwdepresyjnych, zwłaszcza selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI).
Serotoninowa teoria depresji
“Niniejszy przegląd sugeruje, że ogromny wysiłek badawczy oparty na hipotezie serotoninowej nie przyniósł przekonujących dowodów na biochemiczne podłoże depresji. Jest to zgodne z badaniami nad wieloma innymi markerami biologicznymi. Sugerujemy, że nadszedł czas, aby przyznać, że serotoninowa teoria depresji nie jest empirycznie uzasadniona.”
“Hipoteza o serotoninowym podłożu depresji jest nadal ma spory wpływ. Naszym celem była synteza i ocena dowodów na to, czy depresja jest związana z obniżonym stężeniem lub aktywnością serotoniny w systematycznym parasolowym przeglądzie głównych istotnych obszarów badań. Bazy PubMed, EMBASE i PsycINFO zostały przeszukane przy użyciu terminów odpowiednich dla każdego obszaru badań, od ich powstania do grudnia 2020 roku. Zidentyfikowano przeglądy systematyczne, metaanalizy i analizy dużych zbiorów danych w następujących obszarach: stężenia serotoniny, metabolitu serotoniny i 5-HIAA w płynach ustrojowych; wiązanie receptora serotoniny 5-HT1A; poziomy transportera serotoniny (SERT) mierzone za pomocą obrazowania lub pośmiertnie; badania nad zubożeniem tryptofanu; asocjacje genów SERT i interakcje gen-środowisko SERT. Wykluczono badania depresji związanej z warunkami fizycznymi i specyficznymi podtypami depresji (np. depresja dwubiegunowa). Dwóch niezależnych recenzentów dokonało ekstrakcji danych i oceniło jakość włączonych badań przy użyciu AMSTAR-2, dostosowanego AMSTAR-2 lub STREGA dla dużego badania genetycznego. Pewność wyników badań oceniono przy użyciu zmodyfikowanej wersji GRADE. Nie dokonaliśmy syntezy wyników poszczególnych metaanaliz, ponieważ obejmowały one pokrywające się badania. Przegląd został zarejestrowany w PROSPERO (CRD420207203). Do przeglądu włączono 17 badań: 12 przeglądów systematycznych i metaanaliz, 1 metaanalizę kooperacyjną, 1 metaanalizę dużych badań kohortowych, 1 przegląd systematyczny i syntezę narracyjną, 1 badanie asocjacji genetycznych i 1 przegląd parasolowy.
Jakość przeglądów była zróżnicowana, przy czym niektóre badania genetyczne były wysokiej jakości. Dwie metaanalizy nakładających się badań badających metabolit serotoniny, 5-HIAA, nie wykazały związku z depresją (największe n = 1002). Jedna metaanaliza badań kohortowych serotoniny w osoczu nie wykazała związku z depresją, a dowody na to, że obniżone stężenie serotoniny było związane ze stosowaniem leków przeciwdepresyjnych (n = 1869). Dwie metaanalizy nakładających się na siebie badań badających receptor 5-HT1A (największe n = 561) oraz trzy metaanalizy nakładających się na siebie badań badających wiązanie SERT (największe n = 1845) wykazały słabe i niespójne dowody na zmniejszone wiązanie w niektórych obszarach, co byłoby zgodne ze zwiększoną dostępnością synaptyczną serotoniny u osób z depresją, gdyby była to pierwotna, przyczynowa nieprawidłowość. Jednak efekty wcześniejszego stosowania leków przeciwdepresyjnych nie zostały wiarygodnie wykluczone. Jedna metaanaliza badań nad zubożeniem poziomu tryptofanu nie wykazała żadnego efektu u większości zdrowych ochotników (n = 566), ale słabe dowody na efekt u osób z rodzinną historią depresji (n = 75). W innym przeglądzie systematycznym (n = 342) i próbie dziesięciu kolejnych badań (n = 407) nie stwierdzono efektu u ochotników. Od 2007 roku nie przeprowadzono żadnego systematycznego przeglądu badań dotyczących uszczuplenia tryptofanu. Dwa największe i najwyższej jakości badania genu SERT, jedno badanie asocjacji genetycznej (n = 115 257) i jedna metaanaliza kolaboracyjna (n = 43 165), nie wykazały dowodów na związek z depresją ani na interakcję między genotypem, stresem i depresją. Główne obszary badań nad serotoniną nie dostarczają spójnych dowodów na istnienie związku między serotoniną a depresją, ani też nie potwierdzają hipotezy, że depresja jest spowodowana obniżoną aktywnością lub stężeniem serotoniny. Niektóre dowody były zgodne z możliwością, że długotrwałe stosowanie leków przeciwdepresyjnych zmniejsza stężenie serotoniny.” – Źródło: Mol Psychiatry. 2022 Jul 20; The serotonin theory of depression: a systematic umbrella review of the evidence https://www.nature.com/articles/s41380-022-01661-0
Zobacz na: Fakty o Psychiatrii [DSM] i Wielkiej Farmacji — dr James Davies
Wiele osób zażywających leki przeciwdepresyjne odkrywa, że nie może ich odstawić
Masowe strzelaniny i leki psychiatryczne – Ben Swann
Film Ukryty wróg – Tajna Agenda Psychiatrii – Transkrypt – The Hidden Enemy
Nauka™: religia, której nie wolno kwestionować – Henry Gee
Jak szczepionka może uszkodzić Twój mózg – dr Russell L. Blaylock
Dieta w Zespole Psychologiczno – Jelitowym (GAPS) w leczeniu Autyzmu i Zespołu Aspergera – dr Natasha Campbell-McBride
Geny „chorobotwórcze” a flora jelitowa – mikrobiom – dr Art Ayers