Patogeny i polityka: dalsze dowody, że występowanie pasożytów zapowiada autorytaryzm
Źródło: PLoS One. 2013; 8(5): e62275; Pathogens and Politics: Further Evidence That Parasite Prevalence Predicts Authoritarianism
Patogeny i polityka: dalsze dowody, że występowanie pasożytów zapowiada autorytaryzm
Streszczenie
Zgodnie z teorią „stresu pasożytniczego”, powstanie rządów autorytarnych jest bardziej prawdopodobne w regionach charakteryzujących się występowaniem znacznej liczby wywołujących choroby patogenów. Najświeższe dowody dotyczące wielu państw są zgodne z powyższą hipotezą, jednak z dowodami tymi łączą się ograniczenia dedukcyjne. Informujemy o dwóch badaniach odnoszących się do niektórych ze wspomnianych ograniczeń i przedstawiamy kolejne sprawdziany tej hipotezy.
Badanie 1 ujawniło, że występowanie pasożytów zdecydowanie prognozuje różnice międzykulturowe w kryteriach służących do oceny osobowości autorytarnej poszczególnych osób, przy czym efekt ten w sposób statystycznie istotny wpływał na związek między występowaniem pasożytów a rządami autorytarnymi. Wpływ ten jest niezgodny z alternatywnym wyjaśnieniem wcześniejszych ustaleń.
Badanie 2 dotyczyło dalszych ograniczeń związanych z porównaniami międzykulturowymi, toteż zbadano w nim teorię stresu pasożytniczego na próbie tradycyjnych, małych społeczności (standardowa próba etnograficzna). Wyniki ujawniły, że występowanie pasożytów prognozuje pewną dozę rządów autorytarnych, przy czym działo się tak nawet podczas statystycznego uwzględnieniu zagrożeń dla dobrostanu ludzi. (Jedno dodatkowe zagrożenie – głód – także specyficznie prognozowało autorytaryzm). Łącznie, powyższe skutki jeszcze bardziej potwierdzają prawdziwość teorii stresu pasożytniczego dotyczącej autorytaryzmu oraz sugerują, że różnice społeczne między rządami autorytarnymi wynikają po części z różnic kulturowych osobowości autorytarnych poszczególnych osób.
Dziesięć etapów ludobójstwa – dr Gregory Stanton
Wprowadzenie
Systemy sprawowania rządów znacznie się różnią, zaś jednym z ważnych aspektów tych różnic jest autorytaryzm. W przeciwieństwie do liberalnych, demokratycznych systemów rządzenia (charakteryzujących się powszechnym udziałem w procesie politycznym oraz ochroną indywidualnych praw obywatelskich i wolności ideologicznej), rządy autorytarne definiują wysoce skoncentrowane struktury władzy, które tłumią odmienne poglądy i kładą nacisk na poddanie się władzy, podporządkowanie się normom przez społeczeństwo oraz wrogość wobec grup zewnętrznych[1],[2]. Dlaczego rządy w niektórych krajach i społecznościach są bardziej autorytarne niż w innych? Zmienne ekonomiczne – łącznie z ogólną dostępnością zasobów gospodarczych i sposobem, w jaki zasoby te są rozdzielane – stanowią częściową odpowiedź na to pytanie[3], [4], [5], [6]. Zmienne ekologiczne również mogą odgrywać tu rolę. Niedawno zasugerowano, że zróżnicowanie społeczne między rządami autorytarnymi może po części wynikać ze zmienności występowania pasożytów chorobotwórczych[7] . (W tym kontekście słowo „pasożyt” używane jest ogólnie w odniesieniu do każdego organizmu patogenicznego, łącznie z bakteriami i wirusami, a także robakami pasożytującymi w jelitach).
Myślenie pojęciowe, a myślenie stereotypowe – Andrzej Wronka, Kazimierz Ajdukiewicz, Józef Kossecki
[Teoria stresu pasożytniczego, jest teorią ewolucji człowieka, według której pasożyty i choroby, na które napotykają gatunki, kształtują rozwój wartości i właściwości gatunków. Różnice w sposobie, w jaki pasożyty i choroby wpływają na rozwój ludzi, są tym, co prowadzi do różnic w ich wartości biologicznej i preferencjach partnerów, a także różnicach między kulturami – wiki]
Choroby zakaźne a polityka – Jordan Peterson [napisy]
Patogeny i polityka
Pomimo że wyniki kilku innych wstępnych badań wspierają teorię „stresu pasożytniczego” dotyczącą rządów autorytarnych[7], [8], nikt nie podjął kwestii alternatywnych wyjaśnień ich istnienia. W niniejszym opracowaniu relacjonujemy wyniki dwóch dodatkowych analiz opracowanych w celu sprawdzenia hipotezy stresu pasożytniczego i odniesienia się do kwestii ograniczeń dedukcyjnych we wcześniejszych badaniach.
Dlaczego może istnieć związek przyczynowy między występowaniem chorób zakaźnych w lokalnym środowisku i autorytarnym systemem sprawowania rządów? Hipoteza ta wynika z analizy kilku właściwości definiujących autorytarne systemy polityczne (takie jak zinstytucjonalizowany nacisk na podporządkowanie się normom przez społeczeństwo, nietolerancja wobec odmiennych poglądów oraz etnocentryzm), które mogą mieć wpływ na rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. Ponieważ wiele pasożytów wywołujących choroby jest niewidocznych, a ich zachowanie nieznane, kontrola chorób historycznie w istotnym stopniu zależała od przestrzegania rytualnych praktyk zachowania zmniejszających ryzyko infekcji[9]. Osoby otwarcie wyłamujące się lub po prostu nie stosujące się do tych tradycji behawioralnych stwarzały wobec tego zagrożenie dla zdrowia własnego i innych.
W ten sposób, mimo że społeczeństwo może ponosić koszty związane z każdą zbiorową tendencją w kierunku posłuszeństwa i podporządkowania się normom (np. tłumienie innowacji technologicznych), można również odnieść korzyści specyficzne dla danej choroby (zakładając, że większa część tych tradycji związanych z zachowaniem służy osłabianiu, nie zaś nasilaniu rozprzestrzeniania się choroby). Korzyści te byłyby większe (i większe byłoby prawdopodobieństwo, że przewyższą koszty) w sytuacji, gdyby pasożyty wywołujące choroby stanowiły większe obciążenie dla dobrostan ludzi – w sytuacji, kiedy pasożyty te były szczególnie zjadliwe i szeroko rozpowszechnione.
Powyższa analiza logiczna ma wpływ na możliwą do przewidzenia zmienność indywidualnych ludzkich postaw i wartości, jak też na różnice społeczne na całym świecie. Na psychologicznym poziomie analizy, dowody empiryczne ujawniają, że subiektywne postrzeganie ryzyka infekcji sprawia, że ludzie stają się bardziej konformistyczni, preferują tych, których podporządkowują się normom i okazują posłuszeństwo, odnoszą się bardziej negatywnie do osób, które nie stosują się do norm oraz popierają bardziej konserwatywne postawy społeczno-polityczne[10], [11], [12], [13], [14].
Na poziomie społecznym analizy, dowody empiryczne ujawniają, że w krajach i kulturach charakteryzujących się historycznie wyższą powszechnością chorób wywoływanych przez pasożyty, ludzie wykazują mniejszą indywidualność i niższy poziom dyspozycyjnego otwarcia się na nowe rzeczy, z większym prawdopodobieństwem przystosowują się do opinii większości i wyrażają silniejsze poparcie dla „obowiązujących” wartości moralnych, które kładą nacisk na grupową lojalność, posłuszeństwo oraz szacunek dla władzy[15], [16], [17], [18], [19].
Poza nietolerancją wobec nonkonformizmu, autorytarne systemy polityczne charakteryzuje także nepotyzm i etnocentryzm [20]. Owe tendencje behawioralne wiąże się również empirycznie z niebezpieczeństwem wystąpienia choroby. Na psychologicznym poziomie analizy, ludzie, którzy są bardziej podatni na infekcje lub po prostu postrzegają siebie jako takie osoby, popierają zazwyczaj postawy bardziej ksenofobiczne i etnocentryczne[21], [22], [23]. Na społecznym poziomie analizy, kraje charakteryzujące się częstszym występowaniem chorób wywoływanych przez pasożyty odznaczają się także silniejszymi więzami rodzinnymi, zwiększoną częstotliwością występowania wewnętrznych konfliktów etnicznych oraz kilkoma wskaźnikami nasilonego etnocentryzmu[24], [25], [26], choć interpretacja niektórych z powyższych wyników pozostaje do pewnego stopnia kwestią sporną[27], [28].
W zakresie, w jakim zinstytucjonalizowane postaci rządów odzwierciedlają postawy i wartości osób zamieszkujących lokalne środowisko, omawiane linie badań mają wpływ na prognozy dotyczące zróżnicowania rządów autorytarnych na świecie: w miejscach, gdzie choroby pasożytnicze w większym stopniu zagrażają zdrowiu i dobrostanowi ludzi może istnieć szczególne prawdopodobieństwo powstawania autorytarnych form rządów, które utrzymywać się będą przez długi czas.
Thornhill i współpracownicy[7] sprawdzili empirycznie omawianą hipotezę stresu pasożytniczego z wykorzystaniem nowoczesnych podmiotów geopolitycznych (np. krajów) jako jednostek analizy. Hipoteza została sprawdzona dla czterech różnych kryteriów demokratyzacji i autorytaryzmu przy użyciu jednostki miary stresu pasożytniczego pochodzącej z nowoczesnej epidemiologicznej bazy danych. Zaobserwowano dane zgodne dla wszystkich kryteriów: wyższe poziomy stresu pasożytniczego łączyły się z mniej demokratycznymi, a bardziej autorytarnymi systemami politycznymi (wartości N >192, całkowite wartości r >.45, wartości p<001). Powiązania te pozostały istotne statystycznie przy uwzględnieniu wpływu zmiennych takich jak miary rozwoju gospodarczego i różnic gospodarczych (według odpowiednio PKB na mieszkańca danego kraju i współczynnika Giniego).
Dodatkowe analizy ujawniły, że różnice w rządach autorytarnych na poziomie kraju można było jeszcze bardziej zdecydowanie przewidzieć przy zastosowaniu miary historycznej (nie zaś współczesnej) występowania pasożytów[29]. Ustalenie to pokrywa się z hipotezą jakoby rząd autorytarny stanowił raczej konsekwencję (nie zaś przyczynę) stresu pasożytniczego.
Jednakże z wykorzystania współczesnych państw narodowych jako jednostek analizy wynikają poważne kwestie dedukcyjne. Dopóki zagadnienia te nie zostaną rozważone empirycznie, trudno będzie wyciągnąć zdecydowane wnioski dotyczące związku między stresem pasożytniczym a rządami autorytarnymi.
Jedna z tych kwestii jest związana z historią kolonizacji Europy i jej skutkami. Kiedy kraje kolonizują inne obszary geograficzne, niejednokrotnie narzucają tym obszarom własne instytucje polityczne i ekonomiczne; instytucje te mogą utrzymywać się nawet po uzyskaniu niezależności przez wspomniane obszary. Niektórzy utrzymują, że zmienne ekologiczne (takie jak występowanie chorób zakaźnych) prognozują rezultaty w sferze społecznej głównie ze względu na wpływ, jaki wywierają na konkretne modele osadnictwa kolonizacyjnego w ten sposób, że było bardziej prawdopodobne, iż europejskie mocarstwa kolonialne utworzą trwałe demokratyczne systemy polityczne oraz instytucje ekonomiczne w regionach charakteryzujących się mniejszą zachorowalnością na choroby zakaźne[31], [33]. Uwidacznia to zupełnie inny proces przyczynowy niż ten, na który wskazuje hipoteza stresu pasożytniczego.
Przeprowadziliśmy dwa odrębne badania z wykorzystaniem dwóch różnych strategii empirycznych, aby odnieść się do wspomnianej kwestii dedukcyjnej i tym samym bardziej rygorystycznie zbadać hipotetyczny związek między stresem pasożytniczym a rządami autorytarnymi.
Pierwsze badanie powraca do wspomnianych wcześniej analiz na poziomie kraju [7]. Wyjaśnienie alternatywne – zróżnicowane tworzenie kolonialnych instytucji politycznych – przetestowano badając powiązania nie tylko pomiędzy występowaniem chorób a autorytaryzmem na poziomie kraju widoczne w instytucjach rządowych, ale również poprzez analizę związku między tymi zmiennymi a postawami autorytarnymi wyrażanymi przez osoby zamieszkujące dany kraj. Wytłumaczenie mówiące o formowaniu instytucji kolonialnych sugeruje bezpośredni wpływ przyczynowy na rządy autorytarne na poziomie kraju, który z kolei może w przyszłości mieć skutki dla postaw autorytarnych na poziomie jednostki. I odwrotnie, hipoteza stresu pasożytniczego wskazuje na bardziej bezpośredni wpływ przyczynowy występowania chorób na postawy autorytarne jednostki, co do którego można z kolei oczekiwać, że wywrze będący następstwem wpływ na systemy rządów na poziomie kraju. W zakresie analizy statystycznej, alternatywne wyjaśnienie sugeruje pośredni związek między występowaniem chorób a postawami autorytarnymi jednostek, na który statystyczny wpływ wywierają postawy autorytarne poszczególnych osób.
Oprócz sprawdzenia alternatywnego wytłumaczenia, wyniki niniejszego badania mają także wpływ na nasze rozumienie postaw autorytarnych na poziomie jednostki w odniesieniu do rezultatów społecznych. Badania dotyczące „osobowości autorytarnej” jednostek wskazują na istnienie pewnego powiązania między politycznie zakorzenionymi autorytarnymi systemami rządów a indywidualnie wyrażanymi cechami osobowości autorytarnej (jako że rządy i jednostki takie łączy nacisk na przestrzeganie konwencjonalnych wartości, tłumienie odmiennych poglądów oraz oddanie dla porządku i hierarchii [1], [2], [33]). Jednak kierunek przyczynowości jest niejasny: w jakim stopniu korelacja ta odzwierciedla wpływ instytucji rządowych na osobowość jednostki w przeciwieństwie do wpływu osobowości jednostki na systemy władzy? Dzięki wprowadzeniu dodatkowej zmiennej do analizy i przetestowaniu mediacji statystycznej, uzyskane przez nas wyniki mogą przyczynić się do rozstrzygnięcia tej kwestii w pewnym stopniu.
Drugie badanie również dotyczy wyjaśnień alternatywnych mówiących o kolonializmie europejskim, jako że sprawdza hipotezę stresu pasożytniczego na próbie bardziej tradycyjnych społeczeństw ujętych w standardowej próbie etnograficznej[34]. Standardowa próba etnograficzna (ang. The Standard Cross-Cultural Sample, SCCS) obejmuje 186 populacji kulturowych na całym świecie, z których wiele to społeczności rdzenne na małą skalę. Cashdan i Steele[15] wykorzystali zbiór danych standardowej próby etnograficznej [SCCS], aby zbadać kilka innych hipotetycznych konsekwencji występowania chorób, które wcześniej testowano jedynie stosując porównania międzykulturowe; uzyskane przez nich wyniki dostarczyły istotnego uzasadnienia istnienia związku między występowaniem chorób a wartościami kolektywistycznymi – zwłaszcza tymi, które odnoszą się do przestrzegania norm grupowych. Zastosowaliśmy tę samą strategię, by opracować empirycznie komplementarny test hipotezy że zróżnicowanie środowiskowe w występowaniu chorób przewiduje zróżnicowanie społeczne rządów autorytarnych.
Czerpiąc z obszernej etnograficznej bazy danych, kultury składające się na standardową próbę etnograficzną [SCCS] opisane zostały za pomocą setek numerycznie zakodowanych zmiennych zebranych przez dziesiątki różnych etnografów – łącznie z licznymi zmiennymi odnoszącymi się do systemów rządów[35]. Zmienne te, w połączeniu z dwoma wskaźnikami występowania chorób[15], [36], pozwalają na przeprowadzenie statystycznie rygorystycznego testu powiązań między stresem pasożytniczym a rządami autorytarnymi w niewielkich społecznościach. Dodatkowe zmienne oceniają występowanie pojęciowo wyraźnych zagrożeń dla dobrostanu ludzi w tych społeczeństwach (np. głód, wojna). Pozwoliło nam to na sprawdzenie unikalnych, predykcyjnych skutków stresu pasożytniczego jednocześnie statystycznie uwzględniając wpływ wszelkich skutków związane z tymi pozostałymi zagrożeniami.
Badanie 1
Metoda
Analizom poddano 31 krajów, dla których dostępne były dane empiryczne dotyczące zmiennych będących głównym przedmiotem naszego konceptualnego zainteresowania: (a) rządy autorytarne, (b) autorytaryzm indywidualne i (c) historyczne występowanie pasożytów wywołujących choroby. Kompletne dane dotyczące tego badania są dostępne na stronie http://www2.psych.ubc.ca/~schaller/datasets/MurraySchallerSuedfeld-Study1.sav; wszystkie analizy statystyczne zostały przeprowadzone przy wykorzystaniu oprogramowania SPSS, wersja 16.0.
Rządy autorytarne
Wykorzystaliśmy cztery zmienne, które albo bezpośrednio albo w sposób odwrotnie proporcjonalny wskazują na rządy autorytarne; wcześniejsze analizy ujawniły, że miary stresu pasożytniczego prognozują wszystkie cztery zmienne[7], [29].
Dwie miary zaczerpnięto ze strony www.freedomhouse.org, która uwzględnia wartości numeryczne dla wszystkich krajów wskazujące na
(1) restrykcje rządu dotyczące praw politycznych jednostki i
(2) restrykcje rządu dotyczące wolności obywatelskich jednostki.
Oba wyniki przedstawiono na 7-punktowych skalach, przy czym wyższe wartości wskazują na bardziej surowe restrykcje rządu w zakresie praw jednostki i wolności obywatelskich. Wykorzystaliśmy wyniki odnoszące się do roku 2007.
Trzecia miara (zaczerpnięta ze strony www.heritage.org) ocenia stopień, w jakim prawo chroni prawa jednostki do posiadania i powiększania własności. Wyniki na poziomie kraju przedstawiono na 100-punktowej skali, przy czym wyższe wartości reprezentują większą ochronę prawną dla wolności związanych z własnością jednostki (co świadczy o niższym poziomie rządów autorytarnych). Wykorzystaliśmy wyniki z lat 2004-2008.
Czwartą miarą był wskaźnik demokracji Vanhanena[6] dla lat 1999-2001. Wskaźnik ten wyprowadzono z dwóch elementów składowych demokratycznego systemu rządów – konkurencji i uczestnictwa w procesie wyborczym – które określono jednakowo przy obliczaniu ogólnego wskaźnika demokracji. Wyższe wartości wskazują na wyższe poziomy demokratyzacji (i niższe poziomy rządów autorytarnych) w każdym kraju.
Autorytaryzm indywidualny
Adorno i współpracownicy[1] opracowali kwestionariusz – „skalę F” – w celu dokonania oceny indywidualnych różnic cech i postaw określających osobowość autorytarną (np. konwencjonalizmu, podporządkowaniu wobec rządów autorytarnych, agresji autorytarnej, etnocentryzmu). Skala ta została zatwierdzona zarówno w kulturach zachodnich, jak i niezachodnich[37]. Meloen[33] zebrał wyniki uzyskane od ponad 30.000 osób z całego świata, które wypełniły skalę F, i podał średnie, ustandaryzowane wyniki według skali F dla osób mieszkających w każdym z 31 krajów. Meloen podał oddzielne średnie wyniki według skali F dla prób obejmujących studentów i osoby nie będące studentami w każdym kraju. Pomimo że średnie wyniki według skali F różniły się dla tych dwóch rodzajów prób (średnie osób nie będących studentami były ogólnie wyższe), te dwa wyniki były niemal idealnie skorelowane we wszystkich 31 krajach (r>99), toteż pojawiają się praktycznie identyczne wyniki niezależnie od tego, który zestaw wyników stosuje się jako wskaźnik osobowości autorytarnej jednostki. W analizach omawianych poniżej wykorzystaliśmy średnie wyniki według skali F uzyskane od próby obejmującej osoby nie będące studentami.
Jordan Peterson o znaczeniu czytania i uczenia się z historii!
Postmodernizm i marksizm (anty)kulturowy – prof. Jordan Peterson
Poprawność polityczna i postmodernizm – prof. Jordan Peterson
Występowanie pasożytów wywołujących choroby
Stres pasożytniczy oceniono za pomocą opracowanej wcześniej miary historycznego występowania patogenu[29]. Miara ta opiera się na wskaźnikach zachorowalności na 9 różnych rodzajów chorób zakaźnych, o których mowa w starych atlasach medycznych i innych źródłach informacji historycznych na temat występowania chorób na różnych obszarach geograficznych (wśród dziewięciu zakodowanych patogenów chorobotwórczych znalazły się: leiszmanioza, trypanosomatoza, trąd, schistosomatoza, filarioza, gruźlica, malaria, denga i tyfus). Uzyskany wskaźnik wyraża, dla każdego kraju, liczbową wartość szacunkową relatywnego ogólnego historycznego występowania choroby. (Miara ta jest wewnętrznie rzetelna; dla próby 160 krajów na całym świecie, współczynnik alfa Cronbacha dla wskaźnika składającego się z 9 pozycji wyniósł .84).
Zmienne kontrolne
Zmienne na poziomie kraju inne niż występowanie choroby także mogą prognozować autorytaryzm i ważne jest, aby występowanie tych zmiennych uzasadnić statystycznie w celu sprawdzenia specyficznego wpływu predykcyjnego występowania choroby. Do naszych analiz włączyliśmy cztery takie zmienne. (Biorąc pod uwagę, że zmienne te są rzekomymi czynnikami prognostycznymi – nie zaś skutkami – autorytaryzmu, staraliśmy się uzyskać miary poprzedzające gromadzenie danych dotyczących głównych miar autorytaryzmu jednocześnie nadal zatrzymując precyzyjne dane dla tak wielu krajów jak to możliwe.)
PKB na mieszkańca
Wcześniejsze badania wskazują, że rządy autorytarne wiążą się z niskim poziomem rozwoju gospodarczego[5]. Jako miarę rozwoju ekonomicznego wykorzystaliśmy dane Banku Światowego (www.data.worldbank.org) dotyczące wartości PKB na mieszkańca na poziomie kraju w roku 1980.
Nierównomierność podziału dóbr
Niesprawiedliwa dystrybucja dóbr prognozuje zróżnicowanie między rządami demokratycznymi i autorytarnymi[6]. Jako miarę nierównomierności podziału dóbr wykorzystaliśmy wartości współczynnika Giniego uzyskane z publikacji „World Factbook” opracowywanej przez CIA (www.cia.gov). (Współczynnik Giniego równy zero wskazuje całkowitą równomierność podziału dóbr w kraju; współczynnik o wartości 1 wskazuje maksymalną nierównomierność.) Lata, z których pochodzą wspomniane wartości współczynnika Giniego obejmują przedział od 1991 do 1996 r.
Edukacja
Meloen[33] ustalił, że autorytaryzm jest odwrotnie proporcjonalny do średniego poziomu edukacji w danym kraju. Jako miarę tej koncepcji wykorzystaliśmy wartości Indeksu Edukacji Organizacji Narodów Zjednoczonych (zaczerpnięte ze strony www.hdr.undp.org) za rok 1990.
Oczekiwana dalsza długość trwania życia
Poza konkretnym niebezpieczeństwem, jakie niosą choroby zakaźne, ustalono, że inne zagrożenia dla dobrostanu ludzi również prognozują osobowość autorytarną jednostki i postawy pochodne[38],[39],[40],[41],[42]. Posłużyliśmy się metodą wykorzystywaną we wcześniejszych badaniach międzykulturowych[16], aby opracować współczynnik bezpośrednio oceniający zagrożenia niezwiązane z chorobami: cofnęliśmy przeciętną długość życia (zaczerpniętą dla roku 1990 ze strony www.hdr.undp.org) w indeksie występowania chorób i odłożyliśmy resztę po odejmowaniu. Ta reszta po odjęciu średniej długości życia obrazuje zróżnicowanie długości życia, którego nie da się przewidzieć kierując się zmiennością występowania choroby, a zatem wskazuje na rozmaite inne zagrożenia dla dobrostanu ludzi.
Oczekiwana dalsza długość trwania życia – J. I. Rodale (1955)
Wpływ współczesnej medycyny na przedłużenie średniej długości życia – dr Peter Dingle.
Wyniki i omówienie
Wstępne analizy ujawniły, że występowanie patogenu zdecydowanie prognozowało wszystkie cztery miary rządów autorytarnych (wartości r mieściły się w przedziale .47 do .67 w wartości bezwzględnej, wszystkie wartości p<.01). Wyniki te powtórzyły wcześniejsze ustalenia[7] na mniejszej podgrupie krajów zawartych w przeprowadzonych przez nas analizach.
Dodatkowe wyniki (podsumowane tabeli 1) ujawniły, że występowanie patogenów w zdecydowany sposób prognozowało także wyniki dotyczące autorytaryzmu jednostki, r=.65 (p<.001). Autorytaryzm jednostki przewidywał również współczynnik PKB na mieszkańca, współczynnik Giniego, edukacja i oczekiwana dalsza długość trwania życia (wartości r mieściły się w przedziale od .36 do .68 w wartości bezwzględnej, wszystkie wartości p<.05).
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| 1. Średnie wyniki według skali F | – | ||||
| 2. Występowanie patogenu | .65** | – | |||
| 3. Indeks edukacji | -.60** | -.73** | – | ||
| 4. Współczynnik PKB na mieszkańca | -.68** | -.77** | .77** | – | |
| 5. Nierównomierność podziału dóbr (współczynnik Giniego) | .51** | -.60** | -.42* | -.57** | – |
| 6. Oczekiwana dalsza długość trwania życia | -.36* | .00 | .41* | .38 | -.26 |
Przypis: ** p<.05, N = 31.
Tabela 1. Wyniki analiz dotyczących 31 krajów (badanie 1): Korelacje pomiędzy średnimi indywidualnymi wynikami według skali F, historycznym występowaniem patogenu i innymi zmiennymi na poziomie kraju.
W celu sprawdzenia unikalnego wpływu na wyniki dotyczące autorytaryzmu jednostki, występowanie patogenu i cztery zmienne kontrolne zostały włączone jednocześnie jako predykatory do równania regresji, przy czym autorytaryzm jednostki stanowił zmienną zależną. Wyniki ujawniły, że wpływ predykcyjny zmiennych kontrolnych był we wszystkich przypadkach statystycznie nieistotny (wartości całkowite β<.32, p >.10), ale – pomimo relatywnie słabej mocy statystycznej – występowanie patogenu wywierało istotny, unikalny wpływ, β =.73 (p=.04). (Częściowy współczynnik korelacji między występowaniem patogenu a wynikami dotyczącymi autorytaryzmu podczas sterowania tymi czterema zmiennymi kontrolnymi wyniósł r=.48, p=.04). Wynik ten jest konceptualnie zgodny z wcześniejszymi badaniami wiążącymi występowanie patogenu specyficznie z innymi konformistycznymi postawami i cechami osobowości[17,18].
Kluczowe pytanie brzmi: czy związek między występowaniem patogenu a rządami autorytarnymi częściowo determinuje autorytaryzm na poziomie jednostki? Aby odnieść się do tego pytania, posłużyliśmy się metodą bootstrap[43]. Określiliśmy współczynniki ścieżki wykorzystując metodę regresji, jak też określiliśmy oddziaływanie pośrednie i jego 95-procentowy przedział ufności na podstawie 10.000 nieparametrycznych prób bootstrapowych. Wyniki wszystkich czterech testów oddziaływania wskazywały, że związek między występowaniem patogenu a rządami autorytarnymi w istotny sposób determinował częściowo autorytaryzm indywidualny, przy czym żaden z bootstrapowych przedziałów ufności nie zawierał zera. To nieco zmodyfikowane oddziaływanie stanowiło 77% całkowitego wpływu występowania patogenu na prawa polityczne (Niestandaryzowany współczynnik regresji [wartości B] między występowaniem patogenu a prawami politycznymi =.29/1.28 po/przed modyfikacją), 63% całkowitego wpływu na wolności obywatelskie (wartości B = .50/1.38 po/przed modyfikacją), 60% całkowitego wpływu na demokrację (wartości B = -3.45/-8.60 po/przed modyfikacją) i 37% wpływu na prawa własności (wartości B =-16.00/-25.56 po/przed modyfikacją). Spośród 4 miar rządów autorytarnych, bezpośrednie oddziaływanie występowania patogenu pozostało istotne jedynie dla miary praw własności przy uwzględnieniu zmiennej takiej jak autorytaryzm indywidualny (β = -.48, p = .02); dla pozostałych trzech miar rządów autorytarnych, bezpośrednie oddziaływanie występowania patogenu zostało zredukowane do nieistotności (całkowite wartości β<.23, p >.20).
Na potrzeby porównania wykonaliśmy kolejną serię analiz bootstrapowych sprawdzających alternatywny model mediacyjny, który precyzował rządy autorytarne jako mediatora między występowaniem patogenu a autorytaryzmem jednostki. Ów alternatywny model nie był tak dobrze wsparty przez dane. We wspomnianych czterech analizach to nieco zmodyfikowane oddziaływanie stanowiło od 31 do 48% całkowitego wpływu występowania patogenu na autorytaryzm jednostki. Bezpośredni wpływ występowania patogenu na autorytaryzm jednostki pozostał istotny w każdej z analiz przy uwzględnieniu zmiennej takiej jak rządy autorytarne na poziomie kraju (wartości p mieściły się w przedziale od .005 do .04).
Powyższe wyniki mediacji wskazują, że środowiskowe występowanie chorób zakaźnych prognozuje kształtowanie się jednostkowych osobowości autorytarnych osób zamieszkujących ten region, zaś omawiane skłonności na poziomie indywidualnym dają z kolei początek (i utrzymują) autorytarne systemy władzy.
Wyniki te są zgodne z logicznymi implikacjami hipotezy stresu pasożytniczego i niezgodne z alternatywnym wyjaśnieniem sugerującym, że korelacja między występowaniem choroby a autorytaryzmem opiera się wyłącznie na formowaniu instytucji państwowych w okresie kolonialnym.
Badanie 2
Metoda
Analizom poddano 90 populacji kulturowych opisanych w SCCS[34], dla których dostępne były dane empiryczne dotyczące zmiennych będących głównym przedmiotem naszego konceptualnego zainteresowania: (a) rząd autorytarny i (b) historyczne występowanie chorób zakaźnych. Pełne dane dotyczące tego badania są dostępne na stronie http://www2.psych.ubc.ca/~schaller/datasets/MurraySchallerSuedfeld-Study2.sav; wszystkie analizy statystyczne zostały przeprowadzone przy wykorzystaniu oprogramowania SPSS, wersja 16.0.
Rządy autorytarne
Czerpiąc z obserwacji etnograficznych, Ross[35] zakodował 42 zmienne numeryczne oceniając aspekty życia politycznego w 90 społeczeństwach ujętych w SCCS. Wyniki analizy czynnikowej podane przez Rossa ujawniły, że 12 z tych zmiennych było silnie skorelowanych ze wspólnym, podstawowym czynnikiem, który Ross nazwał „koncentracją siły politycznej”, co jest cechą definiującą autorytarne systemy polityczne. Są to następujące zmienne: zróżnicowanie ról politycznych, podstawa wyboru władz w społecznościach lokalnych, postrzeganie siły przywódców politycznych (przez społeczeństwo), metody kontroli siły przywódców, usuwanie niekompetentnych bądź nielubianych przywódców, sprawowanie władzy przez przywódców, funkcjonowanie organów decyzyjnych, rozszerzenie uczestnictwa dorosłych w podejmowaniu decyzji przez społeczność, droga prawna/udział osób trzecich w podejmowaniu obowiązujących decyzji, powszechny dostęp do specjalistów w egzekwowaniu prawa (np. policji, poborców podatkowych) oraz wysokość podatków wpłacanych na rzecz lokalnej społeczności (numery zmiennych w SCCS 756, 758, 759, 761, 762, 763, 764, 766, 772, 776, 777, 784). Ze względu na brak (lub niedostatecznie dokładne) dane dotyczące społeczeństwa, wartości N dla tych zmiennych mieszczą się w przedziale od 77 do 90.
Wykorzystaliśmy wszystkie te 12 zmiennych jako wskaźniki rządów autorytarnych. Zgodnie z tym, co pierwotnie zakodowano, na bardziej nasilony autorytaryzm (tj. większą koncentrację siły politycznej) wskazywały niższe wartości liczbowe 11 z 12 zmiennych (wszystkie poza zmienną SCCS # 766, rozszerzenie uczestnictwa dorosłych w podejmowaniu decyzji przez społeczność). Dla potrzeb naszych analiz odwrotnie zakodowaliśmy te 11 pozycji, tak aby, dla wszystkich 12 zmiennych, wyższe wartości przedstawiały wyższe poziomy rządów autorytarnych. (Po przekodowaniu wszystkie 12 zmiennych zostało pozytywnie skorelowanych; wartości r mieściły się w przedziale od .26 do .77, zaś mediana r=.54.) Następnie opracowaliśmy pojedynczy wskaźnik złożony ujednolicając te 12 zmiennych (przeliczając je na wyniki z-score) i obliczając średnią tych wyników z-score. Ów wskaźnik składający się z 12 pozycji (współczynnik alfa Cronbacha =.94) służył jako zasadnicza miara rządów autorytarnych.
Występowanie pasożytów chorobotwórczych
Przeprowadziliśmy równoległe serie analiz z wykorzystaniem dwóch różnych miar występowania pasożytów. Jedna z tych miar została opracowana przez Cashdana i Steele’a[15] w oparciu o historyczne występowanie dziesięciu patogenów wywołujących choroby. Autorzy ci wykorzystali te same materiały źródłowe, jakimi posłużyli się Murray i Schaller[29] (opisane powyżej w części Badanie 1) i przyporządkowali wynik dotyczący historycznego występowania patogenu każdemu ze 186 społeczności ujętych w SCCS na podstawie warunków lokalnych (w obrębie 200 km) w każdej społeczności. Zakodowano następujące konkretne choroby wywoływane przez patogeny: leiszmaniozę, trypanosomatozę, malarię, schistosomatozę, filariozę, dengę, tyfus, trąd, krętkowicę oraz dżumę. (Cashdan i Steele wygenerowali nowe kody dla 8 z powyższych 10 chorób; dane dla pozostałych dwóch – trądu i krętkowicy – uzyskane zostały z opublikowanego wcześniej opracowania[36] ). Miara ta była wewnętrznie rzetelna, współczynnik alfa Cronbacha =.81.
Drugą miarą był wskaźnik „całkowitego stresu pasożytniczego” (zmienna w SCCS # 12600) opracowany wcześniej przez Lowa[36], który korzystał z podobnych materiałów źródłowych, ale zakodował mniej kategorii chorób pasożytniczych. Wskaźnik ten opiera się na ogólnym stopniu, w jakim 7 konkretnych chorób zakaźnych występowało na obszarze zamieszkałym przez każdą społeczność. Dla wszystkich 186 społeczności w zbiorze danych SCCS współczynnik alfa Cronbacha dla tego wskaźnika =.77.
Te dwa wskaźniki[15], [36] są wysoce skorelowane, r=.87 (p<.001).
Zmienne kontrolne.
Uwzględniając wcześniejsze dowody wskazujące na to, że autorytaryzm można łączyć z brakiem oszacowanych zasobów lub innymi zagrożeniami dla dobrostanu ludzi[44], [45, [46], do naszych analiz włączyliśmy także 3 dodatkowe miary.
Niedożywienie
Zbiór danych SCCS uwzględnia 3 zmienne oceniające stałe niedobory w zasobach żywności takiego rodzaju, jaki prognozuje chroniczne niedożywienie: zwyczajne niedożywienie, krótkotrwały głód i okresowy głód (zmienne w SCCS # 1261 – 1263)[47] . Każda zmienna zakodowana jest na 4-stopniowej skali. Opracowaliśmy pojedynczy wskaźnik w pierwszej kolejności przeliczając te 3 zmienne na wyniki z-score, a następnie obliczając średnią tych wyników z-score (dla skali składającej się z 3 pozycji współczynnik alfa Cronbacha =.63).
Niedożywienie jest przyczyną ponad połowy wszystkich zgonów dzieci
Prof. David Nabarro: Lockdown sprawia że osoby ubogie stają się jeszcze uboższe.
Głód
Zbiór danych SCCS uwzględnia 4 zmienne, które wskazują na powszechność dotkliwego głodu: występowanie, nasilenie, utrzymywanie się i nawroty głodu (zmienne w SCCS # 1265, 1267, 1268 i 1269)[47]. Każda zmienna zakodowana jest na 4-stopniowej skali. Opracowaliśmy pojedynczy wskaźnik oceniający zagrożenie głodem w pierwszej kolejności przeliczając te 4 zmienne na wyniki z-score, a następnie obliczając średnią tych wyników z-score (dla skali składającej się z 4 pozycji współczynnik alfa Cronbacha =.90). (Zmienne dotyczące niedożywienia i głodu są pokrewne, lecz różnią się pod kilkoma ważnymi względami. Zgodnie z definicją tych zmiennych, niedożywienie charakteryzuje się stałym niedoborem kalorii, ale nieczęsto śmiertelnością; w przeciwieństwie do niedożywienia, głód charakteryzuje wysoka śmiertelność. Niedożywienie jest względnie możliwym do przewidzenia i chronicznym stanem rzeczy i z tego też powodu rzadko wywołuje panikę w społeczeństwie; w odróżnieniu od niedożywienia, głodu jest z kolei nieprzewidywalnym i nagłym zdarzeniem charakteryzującym się wyraźnym zakłóceniem życia społeczności).
Wojna
Zbiór danych SCCS uwzględnia odrębne zmienne odnoszące się do częstotliwości działań wojennych wewnętrznych i częstotliwości działań wojennych zewnętrznych (zmienne w SCCS nr 773 i 774) [35]. Każda zmienna zakodowana jest na 2-stopniowej skali. Opracowaliśmy pojedynczy wskaźnik oceniający zagrożenie wojną w pierwszej kolejności przeliczając te 2 zmienne na wyniki z-score, a następnie obliczając średnią tych wyników z-score (dla skali składającej się z 2 pozycji współczynnik alfa Cronbacha =.45.)
Wyniki i omówienie
Tabela 2 przedstawia korelacje zerowego rzędu między zmiennymi. Obie miary stresu pasożytniczego były dodatnimi predyktorami rządów autorytarnych (wartości r =.42 i .29, p<.01). Oprócz tego zagrożenie głodem także korelowało dodatnio z rządami autorytarnymi (r=.26, p=.01). Ani niedożywienie ani wojna nie były znacząco skojarzone z rządami autorytarnymi. (W dodatkowej analizie zestawiliśmy wartości na poziomie społeczeństwa w każdym z 6 regionów świata zidentyfikowanych przez Murdocka [48] i tym samym obliczyliśmy złożoną miarę występowania patogenu[15] i rządów autorytarnych dla każdego z tych sześciu niezależnych kulturowo regionów świata. Korelacja pomiędzy tymi zmiennymi złożonymi na poziomie regionu służy jako test pomocniczy hipotezy stresu pasożytniczego. Korelacja ta była silnie dodatnia, r(6) =.67, p=.14.)
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| 1. Rządy autorytarne | – | ||||
| 2. Występowanie patogenu (C&S) | .42** | – | |||
| 3. Stres pasożytniczy (L) | .29** | .87** | – | ||
| 4. Głód | .26* | -.10 | -.06 | –
|
|
| 5. Niedożywienie | .05 | -.01 | -.07 | .35** | – |
| 6. Wojna | -.11 | -.16 | -.30 | -.17 | -.09 |
Przypis: ** p<.01, * p<.05. „Występowanie patogenu (C&S) odnosi się do wskaźnika historycznego występowania patogenów Cashdana i Steele’a [15]; „Stres pasożytniczy (L)” odnosi się do wskaźnika chyba Lowa [36] całkowitego stresu pasożytniczego.
Tabela 2. Wyniki analiz przeprowadzonych na standardowej próbie etnograficznej (badanie 2): korelacje zerowego rzędu między składającym się z 12 pozycji wskaźnikiem rządów autorytarnych, dwiema miarami stresu pasożytniczego i trzema miarami oceniającymi inne zagrożenia dla zdrowia i dobrostanu ludzi.
Przeprowadziliśmy dalsze analizy regresji wielorakiej w celu sprawdzenia czy stres pasożytniczy specyficznie zapowiadał rządy autorytarne, nawet przy uwzględnieniu dodatkowych zagrożeń. W jednej z analiz zestaw predyktorów obejmował 3 zmienne kontrolne (głód, niedożywienie i wojnę) wraz z miarą Cashdana i Steele’a[15] historycznego występowania patogenów. Wyniki ujawniły, że zarówno występowanie patogenów, jak i zagrożenie głodem stanowiły unikalne predyktory rządów autorytarnych (wartości β odpowiednio =.47 i .36; wartości p<.001). W konceptualnie identycznej analizie predyktory obejmowały 3 zmienne kontrolne wraz z miarą Lowa[36] całkowitego stresu pasożytniczego. Wyniki były w drodze wnioskowania identyczne: stres pasożytniczy i zagrożenie głodem stanowiły specyficzne predyktory rządów autorytarnych (wartości β odpowiednio =.36 i .34; wartości p<.005).
Wykonaliśmy także odrębne analizy regresji wielorakiej dla każdej z 12 poszczególnych zmiennych obejmujących indeks rządów autorytarnych (12 zmiennych, które Ross[35] zidentyfikował jako wskaźniki „koncentracji siły politycznej”). Zmienne predykcyjne w każdej z analiz uwzględniały 3 zmienne kontrolne (głód, niedożywienie i wojnę) wraz z miarą Cashdana i Steele’a[15] historycznego występowania patogenów. (Niemal zupełnie identyczne wyniki uzyskano w odrębnych analizach, które uwzględniały z kolei miarę Lowa[36] stresu pasożytniczego.) Wyniki podsumowano w Tabeli 3 i wykazały one, że występowanie patogenów w specyficzny sposób prognozowało 11 spośród tych 12 zmiennych: wyższe poziomy występowania patogenów związane były z obserwacjami etnograficznymi wskazującymi na bardziej autorytarne systemy rządów. Dodatkowo, głód w specyficzny sposób prognozował 8 spośród tych 12 zmiennych, tak że większe zagrożenie głodem wiązało się z większym autorytaryzmem. Niedożywienie w specyficzny sposób prognozowało 1 spośród tych 12 zmiennych (większe niedożywienie łączyło się z postrzeganiem przywódców jako mniej silnych). Wojna nie prognozowała w specyficzny sposób żadnej z tych zmiennych.
| Zmienna w SCCS | Patogeny | Głód | Niedożywienie | Wojna |
| # 756: Zróżnicowanie ról politycznych | .35** | .37** | -.21 | -.06 |
| # 758: Podstawa wyboru przywódców | .11 | .20 | -.12 | -.11 |
| # 759: Postrzeganie siły przywódców | .40** | .44** | -.25* | -.06 |
| # 761: Kontrola władzy przywódców | .31** | .30* | -.13 | -.07 |
| # 762: Usunięcie złych przywódców | .33* | .33* | -.02 | .05 |
| # 763: Sprawowanie władzy przez przywódców | .48** | .24* | -.09 | .09 |
| # 764: Powaga organów decyzyjnych | .35** | .23* | -.09 | .02 |
| # 766: Kolektywne podejmowanie decyzji | .33** | .16 | -.10 | .00 |
| # 772: Droga prawna w przypadku wiążących decyzji | .46** | .28* | -.16 | .05 |
| # 776: Formalne egzekwowanie decyzji | .43** | .45** | -.06 | .08 |
| # 777: Dostępność specjalistów w zakresie egzekwowania decyzji | .40** | .17 | -.06 | .01 |
| # 784: Powszechność opodatkowania | .34** | .22* | -.01 | .01 |
Przypis: ** p<.01, * p<.05. Wszystkie zmienne zostały (ponownie) zakodowane tak, aby wyższe wartości wskazywały na większą koncentrację siły politycznej (tj. na wyższe poziomy rządów autorytarnych).
Tabela 3. Wyniki analiz przeprowadzonych na standardowej próbie etnograficznej (badanie 2): standaryzowane współczynniki regresji (wartości β) identyfikują unikalny wpływ predykcyjny zagrożeń spowodowanych patogenami, głodem, niedożywieniem i wojną na wskaźniki rządów autorytarnych.
Ogólnie rzecz biorąc wyniki te wspierają hipotezę stresu pasożytniczego, przy czym zarówno miara złożona autorytaryzmu, jak i wszystkie dwanaście części wchodzących w jej skład, oprócz jednej, dają zbieżne rezultaty. Wyniki te wskazują również, że występowanie zagrożenia niezwiązanego z chorobami, głodu, także jest w stanie w specyficzny sposób stymulować polityczne rządy autorytarne, co pokrywa się z wcześniejszymi badaniami wiążącymi inne zagrożenia z autorytaryzmem[41], [42].
Omówienie ogólne
Wyniki obu badań dostarczają empirycznego uzasadnienia hipotezy, że różnice społeczne w rządach autorytarnych mogą po części wynikać z ekologicznego zróżnicowania w występowaniu pasożytów wywołujących choroby. Badanie 1 zostało opracowane, aby odnieść się do jednego konkretnego, alternatywnego wyjaśnienia uprzednio udokumentowanego związku między stresem pasożytniczym a współczesnymi markerami autorytaryzmem na poziomie kraju[7]. Wyniki ujawniły, że na związek między występowaniem pasożytów a rządami autorytarnymi wpływa autorytaryzm indywidualny; wynik ten jest zgodny z hipotezą stresu pasożytniczego, natomiast nie pokrywa się z alternatywnym wyjaśnieniem opartym wyłącznie na rozprzestrzenianiu się instytucji politycznych i ekonomicznych w czasach kolonialnych. (Wyniki te nie podważają istotnej roli historii kolonialnej w wyjaśnianiu współczesnych różnic w rezultatach politycznych i gospodarczych na poziomie kraju[31], [32]. Wskazują one po prostu, że proces rozprzestrzeniania się instytucji w czasach kolonialnych nie może służyć jako pełne wyjaśnienie związku między stresem pasożytniczym a autorytaryzmem.)
Badanie 2 opracowano w celu dostarczenia analizy uzupełniającej na próbie tradycyjnych społeczności na małą skalę. Wyniki ujawniły, że występowanie pasożytów prognozowało poziom rządów autorytarnych dla zróżnicowanej próby 90 społeczności na małą skalę w standardowej próbie etnograficznej (SCCS). Wyniki te dostarczają dalszych, niezależnych pod względem empirycznym dowodów hipotetycznego związku między stresem pasożytniczym a rządami autorytarnymi.
Skala statystycznych powiązań między stresem pasożytniczym a rządami autorytarnymi była różna w dwóch omawianych badaniach: związki te były mniej widoczne w przypadku próby społeczności na małą skalę niż w przypadku próby współczesnych regionów geopolitycznych. (Podobne różnice skali są ewidentne w wynikach empirycznych łączących stres pasożytniczy z wartościami kolektywistycznymi[8], [15]).
Jaki może być tego powód? Jedna z możliwości jest taka, że gdy wykorzystuje się współczesne państwa narodowe jako jednostki analizy, jest bardziej prawdopodobne, że związek ten będzie błędnie zawyżony (np. ze względu na procesy pojęciowo niezależne, takie jak związane z europejskim kolonializmem).
Inną możliwością jest, że przy korzystaniu ze zbioru danych SCCS istnieje większe prawdopodobieństwo, że związek ten zostanie sztucznie osłabiony (z powodu błędu w pomiarach, który niemal na pewno towarzyszy jakiejkolwiek próbie przekształcenia obserwacji jakościowych etnografów w kody numeryczne). Względy te sugerują zachowanie ostrożności przy wyciąganiu jakichkolwiek wniosków na temat rzeczywistej skali oddziaływania oraz dodatkowo potwierdzają wartość płynącą z posługiwania się licznymi metodami (i licznymi próbami) w celu sprawdzenia hipotez funkcjonalnych dotyczących różnic międzykulturowych.
Oprócz występowania pasożytów, w badaniu 2 oceniono także kilka dodatkowych, pojęciowo różnych postaci zagrożeń dla dobrostanu ludzi: niedożywienie, głód oraz wojnę. Wyniki ujawniły, że zarówno występowanie pasożytów, jak i głód w sposób specyficzny zapowiadały niejednorodność rządów autorytarnych. Wyniki te sugerują, że konsekwencje społeczne stresu pasożytniczego (oraz konsekwencje społeczne głodu) różnią się od implikacji innych zmiennych, które także mogą wpływać na indywidualną dobrą kondycję i śmiertelność. Wniosek ten jest zgodny również z dowodami psychologicznymi wskazującymi, że – podczas gdy inne zagrożenia mogą także wywierać wpływ na indywidualne postawy konformistyczne i etnocentryczne – postrzegane zagrożenie chorobą zakaźną oddziałuje unikalnie pod względem empirycznym i często wpływ ten jest szczególnie silny[13], [14], [21].
Ustalenie, że zagrożenie głodem zapowiada rządy autorytarne w społecznościach na małą skalę pokrywa się także z badaniami psychologicznymi wskazującymi, że autorytaryzm na poziomie jednostki jest ogólnie wyższy w czasach niedostatku surowców[42], [49]. Dwa inne zagrożenia dla dobrostanu ludzi (niedożywienie i wojna) miały nieistotne związki z rządami autorytarnymi w społecznościach na małą skalę. Niedożywienie być może nie wywiera żadnego istotnego wpływu na społeczeństwo ze względu na swoją chroniczną i trwałą naturę (podczas gdy klęski głodu są nagłe i tym samym stanowią większe zagrożenie). Zerowy wynik wojny jest przypuszczalnie bardziej zaskakujący biorąc pod uwagę dominujące przekonanie, że rządy autorytarne z większym prawdopodobieństwem rozpoczynają działania wojenne[50]. Ów zerowy wynik może być po prostu spowodowany skalą. Wojowniczą naturę reżimów autorytarnych przypisuje się zwykle dużym państwom narodowym; te same zasady mogą nie dotyczyć społeczności na małą skalę tego rodzaju, jaki ujęto w SCCS.
Pomimo że powyższe wyniki empiryczne dostarczają dowodów, że zróżnicowanie środowiskowe stresu pasożytniczego (a także głodu) w specyficzny sposób prognozuje różnice na poziomie społecznym w przypadku rządów autorytarnych, wyniki te nie mogą odnosić się do głębszych zagadnień dotyczących konkretnych, podstawowych procesów, na drodze których związek ten mógł powstać. Chociaż wzorzec wyników jest zgodny z wcześniejszymi badaniami w dziedzinie nauk psychologicznych dokumentującymi określone, kognitywne i behawioralne zmiany, które zachodzą, gdy jednostki postrzegają siebie jako podatne na choroby zakaźne, dodatkowe mechanizmy mogą także wiarygodnie wyjaśniać te same rezultaty społeczne[51], [52].
Tego rodzaju wyniki nie mogą również służyć do rozróżnienia czy unikalne skutki stresu pasożytniczego i głodu odzwierciedlają działanie pojedynczego, rzeczywistego mechanizmu, który odpowiada na każdy czynnik stresogenny lub zagrożenie ani czy te dwa rodzaje oddziaływania dają wyraz uzupełniającemu działaniu licznych mechanizmów, z których każdy jest funkcjonalnie dostrojony do różnych postaci zagrożeń. Zwykłe odwołanie się do skąpstwa przemawia na korzyść pierwszej interpretacji. Znaczące dowody na jednostkowym poziomie analizy – łącznie z eksperymentami, które ujawniają różne skutki rozmaitych zagrożeń na postawy istotne dla autorytaryzmu – wskazują na tę drugą[13], [21], [53].
Choć wyciągnięcie wniosków z danych na poziomie populacji z pełnym przekonaniem nie jest możliwe, wyniki badania 1 mogą nieść inne implikacje na psychologicznym poziomie analizy. Sugeruje się, że osobowość autorytarna pełni funkcję samoobronną[54]. Zgodnie z tym tendencje autorytarne jednostek nie stanowią stałej cechy, ale mogą czasowo nasilać się, kiedy zagrożenia stają się wyraźne pod względem psychologicznym[39],[55],[56],[57]. Uzyskane przez nas wyniki dostarczają nowych dowodów na istnienie związku między konceptualnie odrębną postacią zagrożenia – zagrożeniem chorobą zakaźną – a tendencjami autorytarnymi poszczególnych osób. Związek ten współgra z szerokim zakresem dodatkowych dowodów wskazujących na to, że jednostki są wrażliwe na wywołujące skojarzenia z chorobą sygnały w swoim najbliższym otoczeniu i odpowiadają na te sygnały funkcjonalnie adaptacyjnymi zmianami w percepcji i zachowaniu[58], [59].
Wyniki te niosą dalsze implikacje dla zrozumienia kierunku domniemanego związku przyczynowego między postawami autorytarnymi na poziomie jednostki a rządami autorytarnymi na poziomie państwa. Czy jest bardziej prawdopodobne, że ludzie, którzy żyją w państwach autorytarnych także przyjmą postawy autorytarne? A może istnieje większe prawdopodobieństwo, że osoby prezentujące postawy autorytarne dadzą początek rządom autorytarnym? Uwzględniając dodatkową zmienną (występowanie pasożytów) i stosując analizy mediacji do sprawdzenia bezpośrednich i pośrednich konsekwencji tej zmiennej, w badaniu 1 odniesiono się do tych zagadnień w nowatorski sposób. Wyniki sugerują, że – zgodnie z niektórymi przypuszczeniami[56] – to raczej autorytaryzm na poziomie jednostki kształtuje systemy polityczne, nie zaś systemy polityczne kształtują postawy indywidualne (chociaż oczywiście żadna z tych ścieżek przyczynowych niekoniecznie musi funkcjonować przy wyłączeniu drugiej).
Poza konsekwencjami konceptualnymi, wyniki te mogą mieć także przydatne implikacje dla przewidywania równoległych konsekwencji w polityce publicznej w zakresie zdrowia. Jeśli stres pasożytniczy rzeczywiście pociąga za sobą unikalne konsekwencje przyczynowe dla rządów autorytarnych, wówczas programy służące zwalczaniu chorób mogą nie tylko wywoływać bezpośrednie skutki dla zdrowia ludzkiego, ale możliwe jest, że będą również nieść pośrednie konsekwencje dla praw jednostki, swobód obywatelskich i politycznych. (Thornhill i współpracownicy [7] zauważyli, że przemiany demokratyczne w Ameryce Północnej i Europie poprzedzone były gwałtownym spadkiem liczby zachorowań na choroby zakaźne.) Mogą także wpływać na obniżenie poziomu ksenofobii i innych uprzedzeń, które wiążą się z postawami autorytarnymi[1],[2],[60],[61], jak również na podwyższenie poziomu kreatywności, innowacyjności oraz tolerancyjności w bardziej ogólnym sensie.
Bibliografia:
1. Adorno T, Frenkel-Brunswick E, Levinson D, Sanford R (1950) The authoritarian personality. New York, NY: Harper & Row.
2. Altemeyer B (1996) The authoritarian specter. Cambridge MA: Harvard University Press.
3. Acemoglu D, Robinson JA (2005) Economic origins of dictatorship and democracy. Cambridge UK: Cambridge University Press.
4. Haber S, Menaldo V (2011) Do natural resources fuel authoritarianism? A reappraisal of the resource curse. Am Polit Sci Rev 105: 1–26.
5. Perry RL, Robertson JD (2002) Comparative analyses of nations: Quantitative approaches. Boulder CO: Westview Press.
6. Vanhanen T (2003) Democratization: a comparative analysis of 170 countries. New York, NY: Routledge.
7. Thornhill R, Fincher CL, Aran D (2009) Parasites, democratization, and the liberalization of values across contemporary countries. Biol Rev 84: 113–131.
8. Thornhill R, Fincher CL, Murray DR, Schaller M (2010) Zoonotic and non-zoonotic diseases in relation to human personality and societal values: Support for the parasite-stress model. Ev Psychol 8: 151–169.
9. Fabrega H (1997) Earliest phases in the evolution of sickness and healing. Med Anthropol Q 11: 26–55.
10. Helzer EG, Pizarro DA (2011) Dirty liberals! Reminders of physical cleanliness influence moral and political attitudes. Psychol Sci 22: 517–522.
11. Inbar Y, Pizarro DA, Bloom P (2009) Conservatives are more easily disgusted than liberals. Cognition Emotion 23: 714–725.
12. Jones A, Fitness J (2008) Moral hypervigilance: The influence of disgust sensitivity in the moral domain. Emotion 8: 613–627.
13. Murray DR, Schaller M (2012) Threat(s) and conformity deconstructed: Perceived threat of infectious disease and its implications for conformist attitudes and behavior. Eur J Soc Psychol 42: 180–188.
14. Wu B, Chang L (2012) The social impact of pathogen threat: How disease salience influences conformity. Pers Indiv Differ 53: 50–54.
15. Cashdan E, Steele M (in press) Pathogen prevalence, group bias, and collectivism in the Standard Cross-Cultural Sample. Hum Nature.
16. Fincher CL, Thornhill R, Murray DR, Schaller M (2008) Pathogen prevalence predicts human cross-cultural variability in individualism/collectivism. Proc R Soc B 275: 1279–1285.
17. Murray DR, Trudeau R, Schaller M (2011) On the origins of cultural differences in conformity: Four tests of the pathogen prevalence hypothesis. Pers Soc Psychol B 37: 318–329 (doi:10.1177/0146167210394451).
18. Schaller M, Murray DR (2008) Pathogens, personality, and culture: Disease prevalence predicts worldwide variability in sociosexuality, extraversion, and openness to experience. J Pers Soc Psychol 93: 212–221 (doi:10.1037/0022-3514.95.1.212).
19. Van Leeuwen F, Park JH, Koenig BL, Graham J (2012) Regional variation in pathogen prevalence predicts endorsement of group-focused moral concerns. Evol Hum Behav 33: 429–437.
20. Vestal TM (1999) Ethiopia: A post-Cold War African state. Westport, USA: Greenwood Publishing Group.
21. Faulkner J, Schaller M, Park JH, Duncan LA (2004) Evolved disease-avoidance mechanisms and contemporary xenophobic attitudes. Group Process Interg Behav 7: 333–353.
22. Navarrete CD, Fessler DMT (2006) Disease avoidance and ethnocentrism: The effects of disease vulnerability and disgust sensitivity on intergroup attitudes. Evol Hum Behav 27: 270–282 (doi:10.1016/j.evolhumbehav.2005.12.001.
23. Navarrete CD, Fessler DMT, Eng SJ (2007) Elevated ethnocentrism in the first trimester of pregnancy. Evol Hum Behav 28: 60–65 (doi:10.1016/j. evolhumbehav.2006.06.002.
24. Fincher CL, Thornhill R (2008) Assortive sociality, limited dispersal, infectious disease and the genesis of the global pattern of religious diversity. Proc R Soc B 275: 2587–2594.
25. Letendre K, Fincher CL, Thornhill R (2010) Does infectious disease cause global variation in the frequency of intrastate armed conflict and civil war? Biol Rev 85: 669–683.
26. Fincher CL, Thornhill R (2012) Parasite-stress promotes in-group assortative sociality: The cases of strong family ties and heightened religiosity. Behav Brain Sci 35: 61–79.
27. Currie TE, Mace R (2012) Analyses do not support the parasite-stress theory of human sociality. Behav Brain Sci 35: 83–85.
28. Hackman J, Hruschka D (in press) Fast life histories, not pathogens, account for state-level variation in homicide, child maltreatment, and family ties in the US. Evol Hum Behav.
29. Murray DR, Schaller M (2010) Historical prevalence of disease within 230 geopolitical regions: A tool for investigating origins of culture. J Cross Cult Psychol 41: 99–108.
30. Nettle D (2009) Ecological influences on human behavioral diversity: A review of recent findings. Trends Ecol Evol 24: 618–624.
31. Acemoglu D, Johnson S, Robinson JA (2001) The colonial origins of comparative development: An empirical investigation. Am Econ Rev 91: 1369–1401.
32. Easterly W, Levine R (2003) Tropics, germs, and crops: How endowments influence economic development. J Monetary Econ 50: 3–39.
33. Meloen J (1996) Authoritarianism, democracy, and education: A preliminary empirical 70-nation global indicators study. In: R. F Farnen, H Dekker, R Meyenberg, & D. B German, editors. Democracy, Socialization and Conflicting Loyalties in East and West. UK: St. Martin’s Press. pp. 20–38.
34. Murdock GP, White DR (1969) Standard cross-cultural sample. Ethnology 9: 329–369.
35. Ross MH (1983) Political decision making and conflict: Additional cross-cultural codes scales. Ethnology 2: 169–192.
36. Low BS (1988) Pathogen stress and polygyny in humans. In: L Betzig, M. Borgerhoff Mulder, and P Turke editors. Human Reproductive Behavior: A Darwinian Perspective.. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 115–127.
37. Kool VK, Ray JJ (1983) Authoritarianism across cultures. Bombay: Himalaya Publishing House.
38. Altemeyer B (1988) Enemies of freedom: Understanding right-wing authoritarianism. San Francisco: Jossey-Bass.
39. Cohrs JC, Kielmann S, Maes J, Moschner B (2005) Effects of right-wing authoritarianism and threat from terrorism on restriction of civil liberties. Anal Soc Iss Pub Policy 5: 263–276.
40. Cohrs JC, Ibler S (2009) Authoritarianism, threat, and prejudice: An analysis of mediation and moderation. Basic Appl Soc Psychol 31: 81–94.
41. Feldman S, Stenner K (1997) Perceived threat and authoritarianism. Polit Psychol 18: 741–770.
42. Sales SM (1973) Threat as a factor in authoritarianism: An analysis of archival data. J Pers Soc Psychol 28: 44–57.
43. Preacher KJ, Hayes AF (2008) Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behav Res Meth 40: 879–891.
44. Henriksen TH (2001) The rise and decline of rogue states. J Int Aff 54: 349–374.
45. Mathews JT (1989) Redefining security. Foreign Aff 68: 162–177.
46. Wilson GM (1968) A new look at the problem of “Japanese Fascism.”. Comp Stud Soc Hist 10: 401–412.
47. Dirks R (1993) Starvation and famine: Cross-cultural codes and some hypothesis tests. Cross-Cult Res 27: 28–69.
48. Murdock GP (1949). Social structure. Oxford, UK: Macmillan..
49. Doty RM, Peterson BE, Winter DG (1991) Threat and authoritarianism in the United States, 1978-1987. J Pers Soc Psychol 61: 629–640.
50. Gaddis JL (1997) We Now Know: Rethinking Cold War History. Oxford: Oxford University Press.
51. Schaller M, Murray DR (2011) Infectious disease and the creation of culture. In: M Gelfand, C.-y Chiu, & Y.-y Hong, editors. Advances in Culture and Psychology, Vol. 1. New York: Oxford Univ. Press. pp. 99–151.
52. Schaller M, Murray DR (2012) Mechanisms by which parasite influence cultures, and why they matter. Behav Brain Sci 35: 91–92.
53. Neuberg SL, Kenrick DT, Schaller M (2011) Human threat management systems: Self-protection and disease avoidance. Neurosci Biobehav R 35: 1042–1051.
54. Jugert P, Duckitt J (2009) A motivational model of authoritarianism: Integrating personal and situational determinants. Polit Psychol 30: 693–719.
55. Hetherington MJ, Weiler JD (2009) Authoritarianism and polarization in American politics. New York: Cambridge University Press.
56. Lavine H, Lodge M, Freitas K (2005) Threat, authoritarianism, and selective exposure to information. Polit Psychol 26: 219–244.
57. Thórisdóttir H, Jost JT (2011) Motivated closed-mindedness mediates the effect of threat on political conservatism. Polit Psychol 32: 785–812.
58. Little AC, DeBruine LM, Jones BC (2011) Exposure to visual cues of pathogen contagion changes preferences for masculinity and symmetry in opposite-sex faces. Proc R Soc B 278: 2032–2039.
59. Schaller M (2011) The behavioural immune system and the psychology of human sociality. Phil Trans R Soc B 366: 3418–3426.
60. Whitley Jr BE (1999) Right-wing authoritarianism, social dominance orientation, and prejudice. J Pers Soc Psychol 77: 126–134.
61. Wylie L, Forest J (1992) Religious fundamentalism, right-wing authoritarianism, and prejudice. Psychol Rep 71: 1291–1298.