Niemcy: Nadmierna śmiertelność w w latach 2020-2022
Tłumaczenie fragmentów z publikacji pt. Estimation of Excess Mortality in Germany During 2020-2022
Kontekst
W niniejszym badaniu oszacowano wpływ COVID-19 na śmiertelność w Niemczech. Oczekuje się, że z powodu nowego wirusa odpowiedzialnego za COVID-19 zmarło wiele osób, które w przeciwnym razie by nie zmarły. Oszacowanie wpływu pandemii COVID-19 na śmiertelność na podstawie liczby oficjalnie zgłoszonych zgonów związanych z COVID-19 okazało się trudne z kilku powodów. Z tego powodu lepszym podejściem, stosowanym w wielu badaniach, jest oszacowanie obciążenia pandemią COVID-19 poprzez obliczenie nadwyżki śmiertelności w latach pandemii. Zaletą takiego podejścia jest uwzględnienie dodatkowych negatywnych skutków pandemii na śmiertelność, takich jak możliwe obciążenie systemu opieki zdrowotnej spowodowane pandemią.
Metody
Aby obliczyć nadmierną śmiertelność w Niemczech w latach pandemii 2020-2022, porównaliśmy zarejestrowaną liczbę zgonów z jakiejkolwiek przyczyny (tj. liczbę zgonów niezależnie od przyczyn) z liczbą statystycznie oczekiwanych zgonów z jakiejkolwiek przyczyny. W tym celu wykorzystano najnowocześniejszą metodę nauk aktuarialnych, opartą na tabelach populacji, tabelach życia i trendach długowieczności, aby oszacować oczekiwaną liczbę zgonów z jakiejkolwiek przyczyny w latach 2020-2022, gdyby nie było pandemii.
Wyniki
Wyniki pokazują, że zaobserwowana liczba zgonów w 2020 r. była zbliżona do oczekiwanej liczby w odniesieniu do empirycznego odchylenia standardowego; wystąpiło około 4000 nadwyżkowych zgonów. Z kolei w 2021 r. zaobserwowana liczba zgonów była o dwa empiryczne odchylenia standardowe wyższa od liczby oczekiwanej, a w 2022 r. nawet ponad czterokrotnie wyższa od empirycznego odchylenia standardowego. W sumie liczba nadmiernych zgonów w 2021 r. wynosi około 34.000, a w 2022 r. około 66.000 zgonów, co daje łączną liczbę 100.000 nadmiernych zgonów w obu tych latach. Wysoka nadwyżka umieralności w 2021 i 2022 roku wynikała głównie ze wzrostu liczby zgonów w grupach wiekowych od 15 do 79 lat i zaczęła się kumulować dopiero od kwietnia 2021 roku. Podobny wzorzec umieralności zaobserwowano w przypadku martwych urodzeń ze wzrostem o około 9,4% w drugim kwartale i 19,4% w czwartym kwartale 2021 r. w porównaniu z poprzednimi latami.
Wnioski
Wyniki te wskazują, że wiosną 2021 r. musiało wydarzyć się coś, co doprowadziło do nagłego i trwałego wzrostu śmiertelności, chociaż do tej pory nie zaobserwowano takiego wpływu na śmiertelność podczas wczesnych etapów pandemii COVID-19. W dyskusji omówiono możliwe czynniki wpływające.
Rycina 1: Roczna nadmierna śmiertelność. Czerwone słupki pokazują nadwyżkę śmiertelności w 2020 r. (lewy panel), 2021 r. (środkowy panel) i 2022 r. (prawy panel) w różnych grupach wiekowych. Szare słupki oznaczają całkowitą nadmierną śmiertelność
W latach pandemii 2020-2022 oczywiste jest, że COVID-19 miał bezpośredni i pośredni wpływ na liczbę zgonów. Po pierwsze, odnotowano znaczną liczbę zgonów z powodu COVID-19, będących jedyną przyczyną śmierci lub w połączeniu z kilkoma innymi współistniejącymi przyczynami, które mogły również spowodować śmierć niezależnie od COVID-19. Po drugie, kampania szczepień, która rozpoczęła się w 2021 r., powinna być widoczna w postaci zmniejszonej nadumieralności lub nawet lepiej jako deficyt śmiertelności. Próba porównania naszych wyników ze zgłoszoną liczbą zgonów z powodu COVID-19 i liczbą szczepień jest treścią kolejnych rozdziałów.
(…)
Rycina 7: Zgony z powodu COVID-19 w porównaniu z nadmierną śmiertelnością.
Niebieskie kwadraty pokazują liczbę zgłoszonych zgonów z powodu COVID-19, czerwone kwadraty deficyt umieralności i nadwyżkę śmiertelności, a żółte kwadraty różnicę między liczbą nadmiernych zgonów a liczbą COVID-19 od marca 2020 r. do grudnia 2022 r.
Do lipca 2020 r. liczba nadmiernych zgonów jest niższa niż liczba zgłoszonych zgonów z powodu COVID-19, a z wyjątkiem kwietnia 2020 r. obserwuje się deficyt śmiertelności pomimo zgłaszania zgonów z powodu COVID-19. Od sierpnia 2020 r. do grudnia 2020 r. liczba nadmiernych zgonów i zgłoszonych zgonów z powodu COVID-19 w dużej mierze się pokrywa. Jednak później liczba zgonów z powodu COVID-19 utrzymuje się na wysokim poziomie, podczas gdy śmiertelność z jakiejkolwiek przyczyny spada, a w lutym i marcu 2021 r. obserwuje się zauważalny deficyt śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny pomimo wysokiej liczby zgłoszonych zgonów z powodu COVID-19 sięgającej 10.000. Począwszy od września 2021 r. obserwuje się wyraźny wzrost nadmiernej śmiertelności, któremu nie towarzyszy porównywalny wzrost liczby zgłoszonych zgonów z powodu COVID-19. Od stycznia 2022 r. obie krzywe rozdzielają się, a od czerwca 2022 r. liczba nadmiernych zgonów jest wzrastająco większa niż liczba zgłoszonych zgonów z powodu COVID-19: w grudniu 2022 r. zaobserwowano prawie 25.000 nadmiernych zgonów, ale zgłoszono tylko 4330 zgonów z powodu COVID-19. Jest zatem oczywiste, że liczba zgłoszonych zgonów z powodu COVID-19 zmienia się w jakiś sposób niezależnie od nadmiernej śmiertelności i zawiera dużą liczbę oczekiwanych zgonów.
Szczepienia przeciwko COVID-19 i śmiertelność
W kwietniu 2021 r. w Niemczech rozpoczęła się szeroko zakrojona kampania szczepień przeciwko COVID-19. Jeśli chodzi o związek między nadmierną umieralnością a szczepieniami, jeśli szczepienia skutecznie zapobiegają śmierci z powodu COVID-19, można łatwo przewidzieć, że nadmierna umieralność powinna spadać wraz ze wzrostem liczby zaszczepionych osób.
Aby zbadać tę hipotezę, przebieg skumulowanej liczby w pełni zaszczepionych i potrójnie zaszczepionych osób zarejestrowanych przez Instytut Roberta Kocha oraz skumulowaną liczbę nadmiernych zgonów od początku pandemii przedstawiono na rycinie 8. Czasami, gdy umiera więcej osób niż oczekiwano, skumulowana liczba nadmiernych zgonów wzrasta, a gdy umiera mniej osób niż oczekiwano, skumulowana liczba nadmiernych zgonów spada.
Rycina 8: Liczba szczepień a nadmierna śmiertelność. Skumulowana liczba zgonów (czerwona linia), skumulowana liczba osób w pełni zaszczepionych (niebieska przerywana linia) i potrójnie zaszczepionych (zielona przerywana linia) od marca 2020 r. do grudnia 2022 r.
Jak widać na rycinie 8, oczywista hipoteza o spadku nadumieralności wraz ze wzrostem liczby zaszczepionych osób nie jest poprawna. Wydaje się, że w okresach, w których zaszczepiono wiele osób, nadmierna śmiertelność wzrosła silniej w porównaniu z tymi samymi okresami w poprzednim roku pandemii. Podczas pierwszego i drugiego okresu szczepień wiosną i latem 2021 r. zaobserwowano wzrost skumulowanej nadumieralności, podczas gdy rok wcześniej zaobserwowano jej spadek. W okresie szczepienia trzecią, równolegle do wzrostu liczby szczepień, można zaobserwować wzrost skumulowanej nadumieralności, który rozpoczyna się około rok wcześniej. A w 2022 r., kiedy duża część populacji została zaszczepiona, skumulowana liczba nadmiernych zgonów wykazała dalszy wzrost, który przekroczył nawet poprzedni rok pandemii bez szczepień. Wydaje się, że istnieją negatywne długoterminowe skutki infekcji SARS-CoV-2, środków COVID-19, szczepień COVID-19 lub najprawdopodobniej ich kombinacji.
(…)
Podsumowując, w 2021 r., wraz z rozpoczęciem kampanii szczepień przeciwko COVID-19, zaobserwowano wyższą nadumieralność niż w poprzednim roku według miesięcy, w których zaszczepiono dużą liczbę osób. W 2022 r., kiedy duża część populacji została w pełni lub nawet trzykrotnie zaszczepiona, nadumieralność stale rośnie od wiosny, osiągając maksimum 28% w grudniu. Taką obserwację trudno pogodzić z założeniem, że szczepienia przeciwko COVID-19 są wysoce skuteczne w zapobieganiu zgonom z powodu COVID-19. Albo szczepienia nie są tak skuteczne, jak oczekiwano, albo szczepienia skutecznie zapobiegają zgonom z powodu COVID-19, ale nagle pojawiają się inne czynniki niż COVID-19, które prowadzą do rosnącej liczby nieoczekiwanych zgonów w 2021 i 2022 roku.
Jeśli chodzi o tę drugą możliwość, interesujące jest rozważenie przebiegu nadmiernej śmiertelności w różnych grupach wiekowych pokazanych na wycinie 4. Fala umieralności na przełomie lat 2020-2021 charakteryzuje się silną zależnością od wieku, która jest zgodna z zależnym od wieku ryzykiem COVID-19: nadwyżka umieralności jest wyższa u osób starszych i jest całkowicie nieobecna w grupach wiekowych poniżej 30 lat. Wzorzec ten ulega znacznej zmianie od kwietnia 2021 r., kiedy to coraz więcej osób zostało zaszczepionych. Nagle pojawia się nadwyżka śmiertelności, która nie zależy już od wieku, a nawet jest obserwowana w młodych grupach wiekowych. Przemawia to przeciwko możliwości, że COVID-19 był podstawową przyczyną. Ponadto należy zauważyć, że w młodszych grupach wiekowych, w których szczepienia rozpoczęły się później, nadmierna śmiertelność również zaczyna się później.
Z perspektywy nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii jednoczesne wystąpienie nadmiernej śmiertelności i szczepień stanowi sygnał bezpieczeństwa. Sygnały bezpieczeństwa, takie jak obserwacja związku czasowego między podaniem szczepionek a wystąpieniem zdarzeń niepożądanych, niekoniecznie oznaczają związek przyczynowy, ponieważ mogą istnieć potencjalne zmienne trzecie, które wpływają zarówno na przebieg szczepień, jak i na przebieg nadmiernej śmiertelności. Zatem sygnał bezpieczeństwa nie wskazuje na związek przyczynowy między skutkiem ubocznym a medykamentem, ale jest jedynie hipotezą, która wymaga dalszej oceny.
Źródło: Estimation of Excess Mortality in Germany During 2020-2022; Kuhbandner C, Reitzner M (May 23, 2023) Estimation of Excess Mortality in Germany During 2020-2022. Cureus 15(5): e39371.
Zobacz na: Jak działają szczepionki? W dużej mierze nie mamy pojęcia. – Dr Peter Aaby
Niespecyficzne skutki szczepień cz.1 – dr Suzanne Humphries
Niespecyficzne skutki szczepień cz.2 – dr Suzanne Humphries