Badania MRI wskazują, że ilość czasu przed ekranem związana jest z niższym rozwojem mózgu u przedszkolaków – Sandee LaMotte, CNN
Czas oglądania ekranu [telewizora, komputera, tabletu, smartfona, itp.] przez niemowlęta, małe dzieci i przedszkolaki gwałtownie wzrósł w ciągu ostatniej dekady, co martwi ekspertów odnośnie wpływu telewizji, tabletów i smartfonów podczas tych krytycznych lat szybkiego rozwoju mózgu.
W niedawnym badaniu przeskanowano mózgi dzieci w wieku od 3 do 5 lat i wykazano, że ci, którzy używali ekranów więcej niż zalecana godzina dziennie bez udziału rodziców, mieli niższy poziom rozwoju w istocie białej mózgu – kluczowego obszaru dla rozwoju języka, umiejętności czytania i pisania oraz umiejętności poznawczych.
Większa ilość czasu patrzenia w ekran wiązała się z mniej rozwiniętymi ścieżkami/wiązkami istoty białej (pokazanymi na niebiesko na obrazie) w całym mózgu.
„Jest to pierwsze badanie, w którym udokumentowano powiązania między większą ilością czasu oglądania ekranu a niższymi wskaźnikami rozwoju struktury mózgu i umiejętności u dzieci w wieku przedszkolnym” – powiedział główny autor dr John Hutton, pediatra i badacz kliniczny w szpitalu dziecięcym w Cincinnati. Badanie zostało opublikowane w poniedziałek w czasopiśmie JAMA Pediatrics.
Ilość czasu przed ekranem związana jest z niższym rozwojem mózgu u przedszkolaków
„Wnioski i znaczenie: Badanie wykazało związek między zwiększonym wykorzystaniem mediów ekranowych, w porównaniu z wytycznymi AAP, a niższą integralnością mikrostrukturalną ścieżek istoty białej mózgu, wspierającymi umiejętności językowe oraz powstające umiejętności czytania i pisania u dzieci w wieku przedszkolnym. Odkrycia sugerują, że konieczne są dalsze badania, szczególnie na wczesnych etapach rozwoju mózgu.” – JAMA Pediatr. 2019 Nov 4:e193869; Associations Between Screen-Based Media Use and Brain White Matter Integrity in Preschool-Aged Children. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31682712
Dr John Hutton powiedział, że:
„Jest to ważne, ponieważ mózg rozwija się najszybciej w ciągu pierwszych pięciu lat życia. Jest to czas kiedy mózgi są bardzo plastyczne i wchłaniają wszystko, tworząc silne połączenia trwające przez całe życie.”
Ekrany „podążają za dziećmi wszędzie”
Badania wykazały, że nadmierne oglądanie telewizji jest związane z niezdolnością dzieci do skupiania uwagi i jasnego myślenia, przy jednoczesnym zwiększeniu występowania złych nawyków żywieniowych i problemów behawioralnych. Wykazano również związek pomiędzy nadmierną ilością czasu spędzanego przed ekranem a opóźnieniem rozwoju mowy/języka, kiepskim snem, zaburzeniami funkcji wykonawczych oraz spadkiem zaangażowania rodzic-dziecko. Dr John Hutton powiedział, że:
„Wiadomo, że dzieci, które spędzają więcej czasu przed ekranem, dorastają w rodzinach, które więcej siedzą przed ekranami. Używają. Dzieci, u których raportuje się pięć godzin czasu przed ekranem, mogą mieć rodziców, którzy spędzają 10 godzin czasu przed ekranem. Dodaj to do siebie i prawie nie ma czasu na interakcje między sobą.”
Ponadto mobilność dzisiejszych ekranów pozwala im „podążać za dziećmi wszędzie. Mogą zabierać ekrany do łóżka, mogą zabierać je na posiłki, mogą zabierać je do samochodu, na plac zabaw.”
Eksperci mówią, że jeszcze bardziej niepokojący jest fakt młodego wieku w którym dzieci są narażone.
„Około 90% korzysta z ekranów w wieku 1 roku” – powiedział Hutton, który opublikował szereg badań, w których wykorzystano obrazowanie rezonansem magnetycznym do zbadania wpływu patrzenia w ekran w porównaniu do umiejętności czytania u dzieci.
„Przeprowadziliśmy kilka badań, w których dzieci w wieku od 2 miesięcy do 3 miesięcy korzystały z ekranów.”
Zdezorganizowana istota biała
W nowym badaniu wykorzystano specjalny typ MRI, tzw. technika obrazowania tensora dyfuzji (obrazowanie dyfuzyjne MRI, DTI), w celu zbadania mózgów 47 zdrowych mózgów dzieci (27 dziewcząt i 20 chłopców), którzy jeszcze nie zaczęli uczęszczać do przedszkola.
Obrazowanie dyfuzyjne MRI pozwala dobrze przyjrzeć się istocie białej mózgu, odpowiedzialnej za organizację komunikacji między różnymi częściami istoty szarej mózgu.
Szara istota zawiera większość komórek mózgowych mówiących ciału, co ma robić. Istota biała składa się z włókien, zwykle rozmieszczonych w wiązkach zwanych ścieżkami, które tworzą połączenia między komórkami mózgu a resztą układu nerwowego.
„Myśl o białej istocie jak o kablach, coś w rodzaju linii telefonicznej łączącej różne części mózgu, aby mogły ze sobą rozmawiać” – powiedział Hutton.
Brak rozwoju tych „kabli” może spowolnić szybkość przetwarzania mózgu; z drugiej strony badania pokazują, że czytanie, żonglerka, uczenie się i ćwiczenie na instrumencie muzycznym poprawia organizację i strukturę istoty białej mózgu.
Przed MRI dzieci poddawano testom poznawczym, podczas gdy rodzice wypełniali nową ankietę dotyczącą czasu spędzanego przed ekranem opracowaną przez Amerykańską Akademię Pediatrii.
Test mierzy ilość czasu w czasie którego dziecko ma dostęp do ekranu (podczas posiłków, w samochodzie, w kolejce w sklepie?), częstotliwość ekspozycji (wiek rozpoczęcia oglądania ekranu, liczba godzin, przed snem?), zawartość (dziecko samo wybiera? Ogląda walki lub piosenki lub edukacja?) i interakcja „dialogowa” (czy dziecko ogląda samotnie, czy też rodzic wchodzi w interakcję i omawia treść?).
Wyniki pokazały, że dzieci, które spędzały większą ilość czasu przed ekranem niż zalecana ilość przez AAP, wynoszącą [nie więcej] godzinę dziennie bez interakcji z rodzicami, miały bardziej niezorganizowaną, słabo rozwiniętą istotę białą w całym mózgu.
Dr John Hutton powiedział, że
„Średni czas spędzania przed ekranem u tych dzieci wynosił nieco ponad dwie godziny dziennie. Zakres wynosił od około godziny do nieco ponad pięciu godzin.”
Ponadto ścieżki istoty białej odpowiedzialne za funkcje wykonawcze również zostały zdezorganizowane i słabo rozwinięte (części mózgu pokazane na niebiesko na zdjęciu).
Ten widok pokazuje trzy główne ścieżki związane z umiejętnościami językowymi i czytania: pęczek łukowaty, cieniowany na biało, który łączy obszary mózgu związane z językiem receptywnym i ekspresyjnym. Ten w kolorze brązowym wspiera szybkie nazywanie obiektów, a ten w beżowych myślowe obrazowanie. Kolor niebieski ilustruje niższe pomiary rozwoju istoty białej u dzieci nadmiernie spędzających czas przed ekranem.
„Są to ścieżki, które, jak wiemy, są związane z językiem i umiejętnością czytania i pisania. Były one stosunkowo słabo rozwinięte u tych dzieci, które spędzały więcej czasu przed ekranem. Tak więc wyniki obrazowania całkiem idealnie pasowały do wyników testów behawioralno poznawczych.”
„Neurony, które razem odpalają, łączą się”
„Te odkrycia są fascynujące, ale bardzo, bardzo wstępne”, napisała w e-mailu pediatra dr Jenny Radesky, która nie brała udziału w tym badaniu. Dr Jenny Radesky jest głównym autorem wytycznych Amerykańskiej Akademii Pediatrii American z 2016 roku dotyczących korzystania z ekranu przez dzieci i młodzież. Napisała, że:
„Wiemy iż wczesne doświadczenia kształtują wzrost mózgu, a media są jednym z takich doświadczeń. Jednak ważne jest, aby rodzice wiedzieli, że wyniki tego badania nie pokazują, że intensywne używanie mediów powoduje „uszkodzenie mózgu”.”
Dr John Hutton się zgadza i mówi iż „nie chodzi o to, że czas przed ekranem uszkadza istotę białą”, dodając, że to, co może mieć miejsce, to to, że czas przed ekranem jest zbyt bierny dla rozwoju mózgu. „Być może czas przed ekranem przeszkodził [lub zastąpił] inne doświadczenia, które mogłyby pomóc dzieciom silniej wzmocnić/rozbudować te sieci mózgowe.”
Pierwsze lata życia powinny koncentrować się na interakcjach międzyludzkich, które zachęcają do mówienia, interakcji społecznych i zabawy z kochającymi opiekunami w celu rozwijania myślenia, rozwiązywania problemów i innych umiejętności wykonawczych.
„W nauce o mózgu istnieje naprawdę świetny cytat: neurony, które razem odpalają, łączą się ze sobą” – powiedział dr Hutton. Oznacza to, że im więcej ćwiczysz, tym bardziej wzmacniają się i organizują połączenia w twoim mózgu.
Testy poznawcze wykazały mniej umiejętności
Oprócz wyników rezonansu magnetycznego, nadmierne spędzanie czasu przed ekranem było istotnie związane w gorszym rozwijaniem się umiejętności czytania i pisania oraz umiejętnością posługiwania się ekspresyjnym językiem. W testach poznawczych wykonanych wśród 47 dzieci w badaniu, było również związane z niższym wynikiem szybkiego nazywania obiektów.
„Pamiętaj, że [na obecnym etapie] to wszystko jest względne”, powiedział Hutton, dodając, że należy przeprowadzić bardziej szczegółowe badania kliniczne, aby poznać szczegóły.
„Mimo to możliwym jest, że z czasem efekty te mogą się sumować. Wiemy, że dzieci, które zaczynają być opóźnione, stają się coraz bardziej opóźnione w miarę dorastania.
Może się zdarzyć, że dzieci, które zaczynają od słabiej rozwiniętej infrastruktury mózgowej, będą mniej skłonne do angażowania się, i będzie im kiepsko szło z czytaniem w szkole” – powiedział Hutton, który kieruje również Reading & Literacy Discovery Centre w ośrodku Cincinnati Children’s.
Dr Jenny Radesky chce zobaczyć te wyniki zreplikowane w innych populacjach. Napisała, że:
„Naukowcy i pediatrzy powinni potraktować to jako punkt wyjścia do przyszłych badań. Istnieje wiele innych czynników domowych i rodzinnych, które wpływają na rozwój mózgu – takich jak stres, zdrowie psychiczne rodziców, doświadczenia związane z zabawą, ekspozycja językowa – i żadne z nich nie zostało uwzględnione w tym badaniu.”
Co mogą zrobić rodzice
„Myślenie, że każda decyzja rodzicielska wpływa na rozwój mózgu dziecka, może być przytłaczające, ale równie ważnym jest, aby postrzegać to jako szansę. Wiemy, że istnieją zajęcia dla rodziców i dzieci, które pomagają dzieciom w rozwoju: czytanie, śpiewanie, łączenie się emocjonalnie, kreatywność, a nawet spacer lub wygospodarowanie czasu na wspólne śmianie się w ciągu pracowitego dnia” – dodała dr Jenny Radesky.
AAP posiada narzędzia do obliczania czasu spędzanego przez dziecko w mediach, a następnie do ustalenia rodzinnego planu medialnego. Podstawowe wytyczne są następujące:
Niemowlęta:
Amerykańska Akademia Pediatrii twierdzi, że żadne dziecko w wieku poniżej 18 miesięcy nie powinno być narażone na media ekranowe, inne niż rozmowy wideo [skype, itp.] z przyjaciółmi i rodziną. Niemowlęta muszą wchodzić w interakcje z opiekunami i ich otoczeniem, a nie być umieszczane przed ekranami jako [tele] opiekunka do dziecka.
W rzeczywistości badanie wykazało, że nawet włączenie telewizora w tym samym pokoju, w którym znajduje się niemowlę lub małe dziecko, negatywnie wpłynęło na ich zdolność do zabawy i interakcji.
Małe dzieci:
Zanim dziecko skończy 2 lata, może nauczyć się słów od osoby na czacie wideo na żywo i na interaktywnych ekranach dotykowych. Badania pokazują, że głównym czynnikiem ułatwiającym maluchowi uczenie się z dziecięcych filmów i interaktywnych ekranów dotykowych jest to, że rodzice oglądają je z dzieckiem i uczą ponownie treści.
Przedszkolaki:
Dzieci w wieku od 3 do 5 lat mogą korzystać z wysokiej jakości programów telewizyjnych, takich jak „Ulica Sezamkowa”, twierdzi AAP. Dobrze zaprojektowany program może poprawić zdolności poznawcze dziecka, pomóc w nauce słów i wpłynąć na ich rozwój społeczny.
Jednak AAP ostrzega, że wiele aplikacji edukacyjnych na rynku nie jest opracowywanych przy współudziale specjalistów ds. Rozwoju i może wyrządzić więcej szkody niż pożytku, gdy odciąga dziecko od zabawy z opiekunami i innymi dziećmi.
I podobnie jak małe dzieci, przedszkolaki uczą się znacznie lepiej z materiałów edukacyjnych, gdy są one oglądane wspólnie, a opiekun kontaktuje się z dzieckiem na temat wyświetlanego materiału.
Źródło: MRIs show screen time linked to lower brain development in preschoolers
Zobacz na: Książka Teleogłupianie – Michel Desmurget
Intymność dla osób jej unikających – uzależnienie od technologii – David Brooks
Jak zmniejszyć ekspozycję na energię o częstotliwości radiowej z telefonów komórkowych – Kalifornijski Departament Zdrowia Publicznego